R.Gazete No: 32915
R.G. Tarihi: 30.5.2025
YARGITAY KARARI
Yargıtay 3. Hukuk Dairesinden:
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
Esas No : 2025/202
Karar No : 2025/1453
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : Nazilli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 05.09.2023
SAYISI : 2020/134 E., 2023/296 K.
DAVACI : Milli Savunma Bakanlığı vekili Avukat....
DAVALI : ...
DAVA TARİHİ : 14.04.2020
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının Milli Savunma Bakanlığında astsubay olarak görevli iken FETÖ/PDY silahlı terör örgütü ile iltisakı veya irtibatı olduğu değerlendirildiğinden 06 Şubat 2019 tarihli ve 2019/15 K.no.lu kararıyla mecburi hizmetini tamamlamadan kamu görevinden çıkarıldığını, davalıya 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun 112. maddesi ve Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Yönetmelik hükümleri uygulanarak mecburi hizmet yükümlülüğünün kalan bölümü ile orantılı olarak 4.504,29 TL noksan hizmet hesabı ve okul masrafı çıkarıldığını, ayrıca bu bedele maliyet gider kalemlerinin sarf edildiği tarihten ilişiğinin kesildiği tarihe kadar 3.633,93 TL faiz hesabı yapıldığını, toplam 8.132,22 TL borcun ödenmesi hususu tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafından süresi içinde borcun ödenmediğini belirterek; 4.504,29 TL alacağa sarf tarihlerinden ilişik kesme tarihine kadar işlemiş 3.633,93 TL faizi ve ilişik kesme tarihinden borcun tahsil edileceği tarihe kadar işlemiş ve işleyecek yasal faizinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalının hakkında açılan ceza dava dosyasında beraatine karar verildiği ve kararın 06.04.2023 tarihinde kesinleştiği, bu hali ile davacının davalı aleyhine askeri okuldaki harcamaları için talepte bulunamayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına yönelik Adalet Bakanlığınca; davalının 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 35. maddenin (B) fıkrası uyarınca kamu görevinden çıkarıldığı, 375 sayılı KHK'da kamu görevinden çıkarılanlara eğitim/öğretim döneminde yapılan yetiştirme giderlerinden mecburi hizmetten ifa edilmeyen döneme isabet eden giderler ile bu giderlerin ilişik kesme tarihine kadar işlemiş faizini talep edilip edilemeyeceğine ilişkin hüküm bulunmadığı, davacı Bakanlıkça davalı için yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme giderlerinin talep edilebileceği, bu itibarla davacının talep edebileceği bu giderlerin belirlenebilmesi için uyuşmazlık konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek, kanun yararına temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, mecburi hizmet yükümlülüğü tamamlanmadan kamu görevinden ihraç edilen davalının öğrenim giderlerinden dolayı adına tahakkuk eden alacağın tahsili istemine ilişkindir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 35. maddenin (B) fıkrası;
"B) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl süreyle; terör örgütlerine veya Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen;
1) 27.07.1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabi personel Milli Savunma Bakanının onayı ile kamu görevinden çıkarılır.
(...)
Bu fıkrada öngörülen usuller uyarınca, terör örgütlerine veya (İptal ibare: Anayasa Mahkemesinin 30.06.2022 tarihli ve E.:2018/137, K.:2022/86 sayılı Kararı ile) Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara (İptal ibare: Anayasa Mahkemesinin 30.06.2022 tarihli ve E.:2018/137, K.:2022/86 sayılı Kararı ile) iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilerek idari işlem tesis edilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılanların itirazları üzerine yapılacak değerlendirme sonucunda görevlerine iadesine ilişkin işlemler aynı usullerle yapılır. Bu kapsamda görevine iade edilenlere kamu görevinden çıkarıldıkları tarihten göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal hakları ödenir. (İptal üçüncü ve dördüncü cümle: Anayasa Mahkemesinin 30.06.2022 tarihli ve E.:2018/137, K.:2022/86 sayılı Kararı ile)." hükmünü içermektedir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin 1. maddesi; "Bu Yönetmeliğin amacı, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malulü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere, mecburi hizmet süresini tamamlamadan her ne şekilde olursa olsun Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan veya ilişiği kesilenlerin askeri öğrenci, subay ve astsubay olarak kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının tespitine esas unsurlar ile masrafların (Ek ibare:RG-7/4/2021-31447) takip ve tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemektir." ve yine 2. maddesi ise, "Bu Yönetmelik, Türk Silahlı Kuvvetlerinden her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubayları kapsar. Mecburi hizmet süresini tamamlamadan, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malulü olarak ayrılanlar bu Yönetmelik kapsamına alınmazlar." şeklinde düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinde, davalı hakkında Ardahan Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/2013 soruşturma numaralı dosyasında 2019/20 iddianame numarasıyla hakkında terör örgütüne üye olmak suçundan iddianame tanzim edildiği, Ardahan Ağır Ceza Mahkemesinin 2019/51 E. numaralı dosyasında tahkikata geçildiği, davalı hakkında verilen bu beraat kararının 06.04.2023 tarihinde kesinleştiği, yine Denizli İdare Mahkemesinin 2019/358 E., 2019/1527 K. sayılı dosyasında davalı tarafından, Denizli 11. Komando Tugay Komutanlığı emrinde astsubay olarak görev yapmakta iken, FETÖ/PDY ile irtibatı iltisakı ve irtibatı olduğu gerekçesiyle 7145 sayılı Kanun'un 26. maddesiyle 27.06.1989-375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 35/B maddesi gereğince kamu görevinden çıkartılmasına ilişkin 06.02.2019 tarihli ve 2019/15 karar sayılı Milli Savunma Bakanlığı işleminin iptali istemiyle dava açıldığı, davalının FETÖ/PDY üyesi olmak nedeniyle değil anılan terör örgütüne irtibat ve iltisakı bulunduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin tesis edildiği ve davacının FETÖ/PDY terör örgütüne irtibat ve iltisakı bulunduğunun tanık anlatımları ile açık olduğu, davalı İdare ile davacı arasındaki güven duygusunun zedelendiği, ayrıca davacının ifa etmiş olduğu kamu görevinin niteliği de dikkate alındığında dava konusu işlemin hukuka, kamu yaran ve hizmet gereklerine uygun olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verildiği, kararın 26.12.2023 tarihinde Danıştay incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.
O halde Mahkemece, davalının 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 35. maddenin (B) fıkrası uyarınca kamu görevinden çıkarıldığı, 375 sayılı KHK'da kamu görevinden çıkarılanlara eğitim/öğretim döneminde yapılan yetiştirme giderlerinden mecburi hizmetten ifa edilmeyen döneme isabet eden giderler ile bu giderlerin ilişik kesme tarihine kadar işlemiş faizini talep edilip edilemeyeceğine ilişkin hüküm bulunmadığı, Dairemizin 16.06.2022 tarihli ve 2021/8420 E., 2022/5919 K. sayılı ilamı ile 20.06.2023 tarihli ve 2022/7735 E., 2023/1965 K. sayılı ilamlarının da aynı yönde olduğu, davacı Bakanlıkça davalı için yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme giderlerinin talep edilebileceği, bu itibarla davacının talep edebileceği bu giderlerin belirlenebilmesi için uyuşmazlık konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeye eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan, Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 363/1 hükmüne dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Kararın bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
10.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
----------o----------
