R.Gazete No: 31873
R.G. Tarihi: 21.6.2022
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından:
SERA GAZI EMİSYON RAPORLARININ DOĞRULANMASI VE DOĞRULAYICI
KURULUŞLARIN AKREDİTASYONU TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ 1
MADDE 1- 2/12/2017 tarihli ve 30258 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sera Gazı Emisyon Raporlarının Doğrulanması ve Doğrulayıcı Kuruluşların Akreditasyonu Tebliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (ı) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"ç) Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını,"
"ı) Doğrulayıcı kuruluş: Doğrulama işleminin tüm aşamalarını yürütmek üzere TÜRKAK tarafından akredite edilmiş kurum veya kuruluşu,"
MADDE 2- Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında, 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendinde ve aynı maddenin beşinci fıkrasının (a) bendinde, 12 nci maddesinin birinci fıkrasında, 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde, 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında, 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, 25 inci maddesinin beşinci fıkrasının (d) bendinde ve 45 inci maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan "Bakanlıkça" ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 3- Aynı Tebliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"a) İzleme planının onaylı en güncel sürümü, varsa onaylı diğer sürümler ve izleme planı onayının alındığına dair kanıt belgeleri."
MADDE 4- Aynı Tebliğin 15 inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(4) Yönetmelik çerçevesinde kullanılan akredite olmayan laboratuvarların Bakanlık tarafından belirlenen şartlara uygunluğu doğrulayıcı kuruluşlar tarafından kontrol edilir."
MADDE 5- Aynı Tebliğin 31 inci maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(7) Doğrulayıcı kuruluş, doğrulama işlemlerini onaylanmış izleme planına uygun hale getirir, yürütür ve gerekirse tekrarlar."
MADDE 6- Aynı Tebliğin 32 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan "15 Kasım" ibaresi "15 Ekim" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 7- Aynı Tebliğin 33 üncü maddesinin on birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
"(11) Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerin kuruluş kanunlarında yer alan görev ve faaliyetleri, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkesi çerçevesinde ayrıca değerlendirilir."
"(12) Doğrulayıcı Kuruluş tarafından, istihdam edilen doğrulama ekibinin son üç yıl içinde danışmanlık yaptığı tesislerde doğrulama ekibi içerisinde görevlendirilmeleri tarafsızlık ilkesine aykırıdır.
(13) Bu Tebliğ kapsamındaki doğrulama faaliyetleri, kanunla verilmiş ölçüm kalibrasyon ve benzeri işlemlerin yürütülmesine dair sorumluluklar söz konusu ticari ilişki kapsamına girmez."
MADDE 8- Aynı Tebliğin 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"ç) EK-2'de yer alan niteliklere sahip en az iki tanesi baş doğrulayıcı olmak üzere üç adet doğrulayıcı personeli tam zamanlı istihdam etmesi,"
MADDE 9- Aynı Tebliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 10- Aynı Tebliğin 36 ncı maddesinin ikinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(2) Doğrulama ekibi, asgari olarak bir baş doğrulayıcı, bir doğrulayıcı ve gerekli olması durumunda yeterli sayıda doğrulayıcı ve teknik uzmandan oluşur. Hesaplama faktörlerinin belirlenmesine yönelik akredite olmayan kendi laboratuvarını kullanan işletmeler için bu Tebliğin Ek-3'ünde verilen asgari doğrulama süreleri tablosunun 5 inci sütununda yazan asgari sürelerde doğrulama ekibinde teknik uzman yer alması zorunludur."
"(5) Doğrulama işlemleri yapılacak olan tesiste, yürütülen faaliyetlere özgü teknik konulara hâkim ve sera gazı emisyonlarının izlenmesi ve raporlanması açısından gerekli teknik bilgiyi sunabilecek bir teknik uzman veya teknik yetkinliği olan bir baş doğrulayıcı/doğrulayıcı doğrulama ekibi içerisinde olmak zorundadır."
MADDE 11- Aynı Tebliğin 42 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(3) Bakanlık uygun gördüğü durumlarda 2 nci fıkrada belirtilen hükümlerin yerine baş doğrulayıcı, doğrulayıcı ve teknik uzman atamalarını ve yetkinlik değerlendirme süreçlerini belirleyeceği bir yöntemle doğrudan yapar veya yaptırır."
MADDE 12- Aynı Tebliğin 44 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 44- (1) Doğrulayıcı kuruluş doğrulama sözleşmesi imzalanan tesislerin listesini sözleşme imzalama son tarihi olan 15 Ekim'den itibaren beş iş günü içerisinde çevrimiçi sisteme yükler.
(2) Bakanlık birinci fıkrada yer alan bilgilere ek olarak doğrulayıcı kuruluşlardan ilave bilgi ve belge talep edebilir. Bu bilgilerde değişiklik olması halinde doğrulayıcı kuruluş bu değişiklikleri üç iş günü içerisinde çevrimiçi sistem üzerinde güncellemek zorundadır."
MADDE 13- Aynı Tebliğin 47 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(1) Doğrulayıcı kuruluşların ilgili alanlarda bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde akreditasyona esas teşkil edecek standartlara göre akredite olmaları şarttır."
MADDE 14- Aynı Tebliğin 48 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(2) Denetim, Bakanlık ve/veya TÜRKAK tarafından kuruluşun merkezinde, şubelerinde veya doğrulayıcı kuruluş tarafından gerçekleştirilen bir doğrulama süreci esnasında gerçekleştirilir. Denetimler planlı ve/veya ani ve habersiz olarak gerçekleştirilebilir."
MADDE 15- Aynı Tebliğin 49 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiş, aynı fıkrada yer alan "iki yıl" ibaresi "üç yıl" olarak değiştirilmiş, aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş ve aynı maddenin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"d) Bakanlığa iletilen doğrulanmış emisyon raporlarında önemli hatalar (tesisin kapasite artırımı, geçici olarak faaliyetine ara vermesi ve benzeri durumlar dışında emisyon verilerinin tesisin gerçek emisyonlarını yansıtmaması) bulunması ve bu durumun doğrulama sürecinde doğrulama ekibi, bağımsız gözden geçirme ve onay süreçlerinde fark edilmediğinin,"
"TÜRKAK tarafından bu fıkra kapsamında tespit edilen uygunsuzluklara ilişkin hususlar Bakanlığa beş iş günü içerisinde bildirilir."
"(3) Doğrulama faaliyetleri durdurulan veya askıya alınan doğrulayıcı kuruluşun;
a) Sahibi, ortakları, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri yaptırım tarihinden itibaren üç yıl süre ile bu Tebliğ kapsamında yeni bir akreditasyon başvurusunda bulunamaz,
b) İşleme konu olan doğrulama faaliyetini yürüten ve uygunsuzluğun oluşmasına doğrudan neden olan doğrulama ve/veya bağımsız gözden geçirme ekibinde yer alan baş doğrulayıcı ve/veya doğrulayıcıların yetkisi iptal edilir. Yetkisi iptal edilen kişiler, iptal tarihinden itibaren iki yıl süre ile bu Tebliğ kapsamındaki doğrulama faaliyetlerinde aday doğrulayıcı olarak yer alamazlar."
MADDE 16- Aynı Tebliğin 52 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(4) Teknik uzmanların adam-gün ücretleri ve yapılacaksa stratejik analiz saha ziyareti adam-gün ücretleri doğrulayıcı kuruluş tarafından karşılanır."
MADDE 17- Aynı Tebliğin 56 ncı maddesinde yer alan "Çevre ve Şehircilik Bakanı" ibaresi "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 18- Aynı Tebliğin EK-2'si ve EK-3'ü ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 19- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 20- Bu Tebliğ hükümlerini Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı yürütür.
"EK-2
Baş Doğrulayıcı, Doğrulayıcı ve Teknik Uzmanlarda Aranacak Şartlar
|
Toplam iş tecrübesi |
Doğrulama iş tecrübesi |
Aranacak İlave Şartlar | |
|
Baş doğrulayıcı |
En az 4 yıl |
Doğrulayıcı kuruluşlarda en az 1 yıl doğrulayıcı olarak çalışmak. |
Gözlemci olarak atanmış bir baş doğrulayıcının yönlendirmesi ve rehberliğinde, baş doğrulayıcı rolü ile en az asgari adam-gün sürelerinin toplamı 30 adam-günlük doğrulama tecrübesi içeren en az 8 tam doğrulamayı ardışık son 3 yıl içerisinde tamamlamış olmak. |
|
Doğrulayıcı |
En az 3 yıl |
Doğrulayıcı kuruluşlarda en az 1 yıl aday doğrulayıcı olarak çalışmak. |
Baş doğrulayıcının yönlendirmesi ve kılavuzluğu altında; aday doğrulayıcı olarak asgari adam-gün sürelerinin toplamı en az 24 adam-günlük doğrulama tecrübesi içeren en az 6 tam doğrulamayı ardışık son 3 yıl içerisinde tamamlamış olmak. |
|
Doğrulayıcı adayı |
En az 2 yıl |
- |
Üniversitelerin fen ve mühendislik fakültelerinin 4 yıllık bölümlerinden mezun olmak. |
|
Teknik uzman |
En az 4 yıl mesleki tecrübe |
- |
Üniversitelerin fen ve mühendislik fakülteleri ile 2 yıllık teknik yüksekokullarından mezun olmak. Destek vereceği konu ve/veya sektörlerde en az 4 yıl teknik tecrübeye sahip olmak. Sera gazlarının izlenmesi, raporlanması ve doğrulanması mevzuatına yönelik en az 2 tam gün eğitim almış olmak. |
Açıklamalar:
1) EK-2’de yer alan her türlü tecrübe, geçerli olan lisans/önlisans diploması tarihinden sonraki tecrübeleri kapsar.
2) Doğrulama tecrübesi, bu Tebliğde açıklanan doğrulama adımlarının tamamını içermelidir. Baş doğrulayıcı ve doğrulayıcıların atanacakları EK-1’de yer alan faaliyet gruplarındaki her bir akreditasyon kapsamı için ilgili faaliyetleri yürüten tesislerin doğrulama süreçlerinde en az 3 tam doğrulamada yer almış olmaları gerekir.
3) Baş doğrulayıcı ve doğrulayıcı adaylarının yer aldıkları doğrulama süreçlerine ait doğrulama raporunda adlarının "aday" ifadesi ile belirtilmesi şarttır.
4) Teknik uzmanlar için iş tecrübesi, Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri yürüten tesislerin projelendirilmesi, işletilmesi, ilgili üretim veya hizmetin gerçekleştirilmesi, ürün deneyleri/hizmet kontrolü, , üretim veya hizmet ile ilgili danışmanlık, tasarım veya kalite kontrolü, ürün veya hizmet incelemesi konularında çalışılarak kazanılmış olmak zorundadır. EK-3’te yer alan (5) numaralı sütun kapsamında görevlendirilecek teknik uzmanlar TS EN ISO/IEC 17025 akreditasyonuna sahip laboratuvarlarda en az 2 yıl iş tecrübesine sahip olmalıdır.
5) Baş doğrulayıcı ve doğrulayıcılar asgari 5 doğrulama sürecinde ve sahada 30 takvim günü fiili olarak geçirdikleri tesislerin faaliyetleri konusunda teknik yetkinliği kazanmış sayılır. Bu kişilerden 4 yıl teknik uzmanlık tecrübesi şartı aranmaz. Bu durum doğrulama ekibinde baş doğrulayıcı ve doğrulayıcı rolüyle yer alanlar için geçerlidir. Aday baş doğrulayıcı ve aday doğrulayıcı olarak sahada geçirilen süreler ve doğrulama sayısı bu çerçevede dikkate alınmaz.
6) Avrupa Akreditasyon Birliği ile çok taraflı tanınma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kuruluşlarınca sera gazı doğrulayıcı kuruluşlarının akreditasyon denetimleri için atanmış denetçiler ve stajyer denetçiler, aynı zamanda Bakanlıkta Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında Yönetmeliğin uygulanması konusunda doğrudan ilgili görevleri bulunan birimlerde en az iki yıl fiili olarak çalışmış olma koşulu ile tabloda verilen şartlar aranmadan baş doğrulayıcı yetkinliğini kazanmış sayılır. Avrupa Akreditasyon Birliği ile çok taraflı tanınma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kuruluşlarınca sera gazı doğrulayıcı kuruluşlarının akreditasyon denetimleri için atanmış teknik uzmanlar, atandıkları kapsamlarda bu Tebliğ çerçevesinde de teknik yetkinliği kazanmış sayılır.
EK-3
Asgari Doğrulama Süreleri
Tesis kategorileri için belirlenmiş asgari süreler* aşağıdaki tabloda verilmiştir.
|
Tesis Kategorisi |
Asgari Doğrulama Süresi (1) |
Asgari Saha Ziyareti Süresi (Asgari doğrulama süresi içinde) (2) |
Asgari Stratejik Analiz Saha Ziyareti Süresi (Yapılacaksa, asgari doğrulama süresi içinde, asgari saha ziyareti süresine ek olarak) (3) |
Asgari Teknik Uzman Süresi (Doğrulama ekibinde kullanılması durumunda doğrulama süresine ek olarak) (4) |
Asgari Teknik Uzman Süresi (Hesaplama faktörlerinin belirlenmesine yönelik akredite olmayan kendi laboratuvarını kullanan işletmeler için (5) |
|
(adam-gün) |
(adam-gün) |
(adam-gün) |
(adam-gün) |
(adam-gün) | |
|
Düşük emisyonlu tesisler |
3 |
1 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
|
Kategori A tesisler |
4 |
2 |
0,5 |
0,5 |
0,5 |
|
Kategori B tesisler |
8 |
4 (2 günden az olmamak kaydıyla) |
1 |
1 |
1 |
|
Kategori C tesisler ** |
16 |
6 (2 günden az olmamak kaydıyla) |
1 |
1 |
1 |
|
Ek-1’de belirtilen faaliyet grubu 2. 3 (tüm alt faaliyetleri aynı anda gerçekleştiren) veya 8.3’te yer alan Kategori B ve C tesisler |
20 |
8 (2 günden az olmamak kaydıyla) |
2 |
2 |
1 |
* Sözleşme öncesi gerçekleştirilecek saha ziyareti için harcanacak süreler tablodaki sürelere dâhil değildir. Tablonun (1), (2) ve (3) üncü sütunlarındaki süreler sadece baş doğrulayıcı ve doğrulayıcıların doğrulama sözleşmesi sonrası faaliyetlerini kapsar. (4) üncü ve (5) inci sütun sadece teknik uzmanların doğrulama sözleşmesi sonrası faaliyetlerini kapsar.
** Kategori C olan doğalgaz çevrim santrallerinin asgari doğrulama süreleri 12 adam-gündür. (2), (3), (4) ve (5) inci sütunlardaki süreler kategori B tesisler için belirlenen sürelerle aynıdır.
Doğrulayıcı kuruluş doğrulamanın sağlıklı şekilde yürütülmesi için;
1. Tesisin niteliği ve faaliyetlerinin karmaşıklığı,
2. Emisyon kaynaklarının ve kaynak akışlarının sayısı,
3. Bakanlık onaylı izleme planındaki bilgiler ve planın karmaşıklığı,
4. Önemlilik seviyesi,
5. Tesisin veri akış faaliyetlerinin ve kontrol sisteminin kapsamı ve karmaşıklığı,
6. Sera gazı emisyonları ile ilgili bilgi ve verilerin yeri,
hususlarını dikkate alarak tabloda verilen süreleri arttırabilir."
----------o----------
Değişiklik yapılan Tebliğ;
III/2872F.382 (Çevre Mevzuatı) No.lu belgededir.
