R.Gazete No: 32053
R.G. Tarihi: 24.12.2022
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
Karar No:11477
Karar Tarihi:22/12/2022
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 22/12/2022 tarihli toplantısında; Sıvılaştırılmış Doğal Gaz Depolama Tesisi Temel Kullanım Usul ve Esaslarının Belirlenmesine Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi ve BOTAŞ Dörtyol Yüzen Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Terminali (FSRU) Temel Kullanım Usul ve Esaslarının (KUE) değişikliklere ilişkin 21 inci maddesi çerçevesinde KUE’de değişiklik yapılması hakkında aşağıdaki Karar alınmıştır.
Madde 1- KUE 3.3. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
3.3. BDLNG Terminaline İlişkin Bilgiler
Bu KUE’de atıfta bulunulan BDLNG Terminali, Hatay’ın Dörtyol İlçesi, E-5 Karayolu üzeri Yeniyurt Mevkiindeki BOTAŞ limanında bağlı bulunan FSRU ünitesidir. BDLNG’nin iki temel fonksiyonu vardır:
1. LNG’ninFSRU’ya yanaştırılan Gemilerden boşaltımı ve depolanması,
2. FSRU’da Depolanan LNG’ningazlaştırılması ve İletim Şebekesine gönderilmesi.
İletim Şebekesinin ve Terminal işletme koşullarının uygun olması halinde, Terminalin yıllık Maksimum Gazlaştırma Kapasitesi 7 milyar350 milyon Sm3/yıldır. Terminalin Günlük Gazlaştırma Kapasitesi21 milyon Sm3/gün olup uygun koşullar oluşması halinde bu miktar yaklaşık28 milyon Sm3/gün (Azami Günlük Gazlaştırma Kapasitesi)'e kadar çıkabilmektedir.
Terminale yanaşacak gemi özellikleri ve yanaşma prosedürleri Terminal tarafından İnternet Sitesinde yayımlanan dokümanlarda tanımlanmaktadır.
BOTAŞ Dörtyol Yüzen LNG Terminalinin kullanım kapasitesi (Depolama Kapasitesi), 166.600 m3LNG’dir.
Ölçümü yapılan Gaz, İletim Şebekesine gönderilir. Ana iletim şebekesine teslim edilen doğal gazın basıncı, bağlantı hattındaki mevcut hat basıncından yüksek olacak şekilde BDLNG tarafından sağlanır.
BDLNG Terminaline emniyetli bir şekilde yanaştıktan sonra tank basınçları uygun seviyede olan her LNG Gemisinden saatte azami 10.000 m3 LNG (pompaların devreye alınması ve devreden çıkarılması süreçleri haricinde) boşaltılarak tanklara alınabilir.
Zero Send-OutModuna geçilmeden Kaynama Gazının yönetilebilmesi için gerekli Asgari Gazlaştırma Miktarı (veya Minimum Gönderim Miktarı), boşaltım yapılmadığı durumda 58.000 Sm3/saat, aynı zamanda boşaltım devam ederken ise Hizmet Alan Gemisine ve boşaltımı yapılacak ve mevcutta envanter olarak tutulan toplam kargo miktarlarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Hizmet Alanlar, asgari bu miktarlarda gazlaştırma talep etmek zorundadır. Belirtilen Asgari Gazlaştırma Miktarı altında gazlaştırma talep edilmesi durumunda Boşaltım olmadığı hallerde Zero Send-OutModuna geçilir, ancak Boşaltım sürecinde Asgari Gazlaştırma Miktarı sağlanmadığı durumda oluşacak Kaynama Gazı yakılarak sistemden uzaklaştırılır ve kayıp olarak değerlendirilir.
Zero Send-OutModunda LNG yoğunluğunun 0,47 kg/m3 ve tanklardaki LNG buhar basıncının 170 mbar olduğu durumda saatlik Kaynama Gazı Miktarı, yaklaşık 5.600 Sm3’tür. Kaynama Gazı yönetimi için terminalde yer alan kompresör ile bu Kaynama Gazının kayıp olmadan yönetilebilmesi için BDLNG işletme şartlarını dikkate alarak gerekli çabayı gösterecektir. Ancak, Kaynama Gazının kompresör vasıtasıyla yönetilemediği hallerde söz konusu miktar, kayıp olarak değerlendirilecektir.
Madde 2- KUE 3.4.1.2. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
3.4.1.2. Kapasite Talep Başvuru Formunda Bulunması Gereken Bilgiler
Kapasite Talep Başvuru Formunda aşağıdaki bilgiler yer alacaktır:
a. Başvuru Sahibinin getireceği LNG’ye ilişkin olarak;
1. BDLNG tarafından ilan edilen yıllık Maksimum Gazlaştırma Kapasitesinden Başvuru Sahibince rezerve edilmesi talep edilen miktar,
2. Başvuru Sahibince talep edilen rezerve kapasite miktarına ilişkin olarak;
i. Başvuru yapılan miktarlara ilişkin gemilerin geliş tarihlerinin yer aldığı tarih aralığı (her biri "Pencere" olarak adlandırılacak 7(yedi ) günlük süreler halinde ve BDLNG tarafından yayınlanan takvime uygun olarak),
ii. İlgili Pencere içinde ± 2 (iki) gün toleransla Gemi geliş tarihleri,
iii. Her bir Geminin getireceği tahmini LNG miktarı,
3. Başvuru Sahibince getirilecek LNG’nin taşınmasında kullanılacak Deniz Tankerlerine ilişkin genel ve teknik bilgiler,
4. LNG tedarikçisinden temin edilecek aşağıdaki bilgileri kapsayan beyan:
i. İthalata başlama tarihi,
ii. Sözleşmenin süresi veya teslimat tarih aralığı,
iii. Yıllık toplam miktar veya kargo sayısı ve kargoların miktarı, yıllık miktarın 3’er aylık dağılımları,
5. Başvuru Sahibince getirilecek LNG’nin Gaz halindeki kalite değerleri (Madde 10’da verilen analiz değerlerine uygun olacaktır),
6. Toptan Satış veya İhracat Lisansı olan Başvuru Sahipleri için, İthalatçı Şirket ile yaptıkları sözleşmenin sevkiyata ilişkin hükümleri (BDLNG, THS imzalayan Toptan Satış Şirketlerinin, İthalatçı Şirketlerden satın aldıkları LNG’yi, Terminal Kabul Noktasında teslim aldığını kabul edecektir),
7. Aynı kargo içerisinde birden fazla Hizmet Alanın LNG’sinin boşaltılacak olması halinde, boşaltılacak olan LNG’nin ilgili Hizmet Alanlar arasındaki tahsisatına ilişkin bu Hizmet Alanların sunacağı protokol ek olarak konulacaktır.
b. Başvuru Sahibine ait gazlaştırılacakLNG’ye ilişkin olarak, gazlaştırılacakLNG’nin günlük minimum ve maksimum miktarları ve yıllık miktarın aylık bazda dağılımı.
Başvuru Sahibinin Kapasite Talep Başvuru Formunu doldurup BDLNG’ye yazılı olarak teslim etmesi, bu KUE hükümlerini de kabul ettiği manasına gelir.
Kapasite başvurularında istenen ve işbu maddede detayları verilen bilgi ve belgeler, Uzun Dönemli Kapasite Rezervasyonu sahibi Hizmet Alanlar tarafından ilk Gaz Yılını müteakip her Gaz Yılı için BDLNG’ye ayrıca sunulur.
BDLNG’ye verilmiş olan bilgilerde eksiklik veya yeterli açıklama bulunmaması nedeniyle tereddüt oluşması halinde Sistemin emniyetli ve verimli işlemesini teminen BDLNG, ek bilgi belge talep edebilir. Bu tür durumlarda başvuru sahibi makul bir gerekçeye dayanmaksızın 5 (beş) İş Günü içinde eksik bilgi ve belgeleri tamamlamaz ise talebini geri çekmiş sayılır. İstenen bilgi ve belgelerin 5 (beş) İş Günü içerisinde temin edilememesinin makul bir gerekçeye dayanması halinde gerekçesi ile birlikte istenen bilgi ve belgeler en kısa sürede temin edilir. İstenen bilgi ve belgeler kapasite rezervasyon takvimini aksatmayacak şekilde BDLNG’ye ulaştırılır.
Madde 3-KUE 4.1. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
4.1. Kapasite Başvurusuna İlişkin Dönemler ve Başvuru Takvimi
BDLNG, LNG Terminalinin gazlaştırma kapasitesinin bu KUE’de belirtilen süreler için depolama maksatlı kullanılacağı, Terminalin ana işlevinin depolara boşaltılan LNG’nin sınırlı bir süre sonunda gazlaştırılarak Doğal Gaz Ana İletim Şebekesine gönderileceği prensipleri ile Terminal gazlaştırma kapasitesi ve özelliklerini göz önünde bulundurarak ve Terminal Hizmetine ilişkin kapasite rezervasyonlarını Kapasite ve Atıl Kapasite başvuru takvimlerini dikkate alarak yapar.
Bu doğrultuda, THS'lere esas olacak kapasite rezervasyonları her Gaz Yılı öncesinde talep edilecek toplam hizmet için yapılacak olup, BDLNG tarafından emniyetli bir şekilde, kesintisiz hizmet prensibi ile sağlanabilecek yıllık hizmet kapasiteleri, günlük maksimum sağlanabilecek gazlaştırma kapasitesi doğrultusunda, her Gaz Yılı öncesinde 15 Temmuz tarihi itibarıyla ilan edilir.
BDLNG kapasite tahsislerini yaparken aşağıda verilen Terminal imkanlarını ve özelliklerini göz önünde bulundurur:
1. Gemiden FSRU depolama tanklarına maksimum boşaltım hızı 10.000 m3/saat LNG’dir.
2. Terminal minimum gönderim kapasitesi 100 m3/saat LNG (= 58.000 Sm3/saat Gaz) Bu değerin altına düşülmesi durumunda Zero SendOut çalışma moduna geçilir.
3. Terminalin Günlük GazlaştırmaKapasitesi 21milyon Sm3/gün olup uygun koşullar oluşması halinde bu miktar yaklaşık pik çekişlerde 28 milyon Sm3/gün (Azami Günlük Gazlaştırma Kapasitesi)’e kadar çıkabilmektedir.
Madde 4-KUE 5.1.1. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
5.1.1. Terminal Hizmetleri Kapsamında, LNG’ninBDLNG’ye Teslim Edilmesine Yönelik Programlar
Teorik olarak BDLNG Terminaline boşaltım yapacak gemi/kargo sayısı, yıllık azami 50 (elli)’dir. Ancak bu sayı, gemi takvimi belirlendikten sonra kargo büyüklüklerine göre artış veya azalış gösterebilir. Gemi geliş tarihleri, her bir 7 ( yedi) günlük Pencereye en fazla 1 (bir) kargo olmak üzere ve her bir Gemi geliş tarihinin bir önceki ve bir sonraki Gemi geliş tarihiyle arasında en az6 ( altı) gün olacak şekilde düzenlenecektir. Terminalin ekonomik, verimli ve güvenli şekilde işletilebilmesini teminen ve ayrıca Mücbir Sebep, Acil Durum veya Bakım Programı dolayısıyla gerektiği durumlarda boşaltımı yapılabilecek kargo sayısı ve Terminal Kabul Programına ilişkin Pencere ve LNG boşaltım tarihleri arasındaki süreler, BDLNG tarafından düşürülebilir veya artırılabilir.
Her bir program, Hizmet Alanın THS numarasını ve depoya alınacak LNG miktarları ile ilgili olarak aşağıda istenen bilgileri gösterir.
1. LNG’nin BDLNG Terminaline getirileceği gün/günler,
2. Getirilecek LNG miktarları,
3. LNG’nin tahmini bileşimi ve kalorifik değeri,
4. LNG’nin ithal edildiği ülke,
5. LNG’nin Terminale ulaştığındaki tahmini doymuş basıncı ve sıcaklığı,
6. Teslimat Noktası da dahil olmak üzere geminin boşaltımı sırasında oluşan Kaynama Gazı yönetim programı (BDLNG’nin, diğer Hizmet Alanların Teslimat Programlarını da göz önüne alarak yapacağı yönlendirme doğrultusunda belirlenecektir),
7. LNG gemisine ilişkin bilgiler (uygunluğu BDLNG tarafından onaylanmalıdır).
Madde 5-KUE 5.1.5 maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
5.1.5. Programların İbraz Edilme Yolları
Programlar yazılı olarak aşağıdaki adrese ibraz edilebilir veya Boşaltım Programları kayıtlı elektronik posta (KEP) yoluyla, Teslimat Programları DEBT yoluyla bildirilebilir.
BOTAŞ Petrol İşletmeleri Bölge Müdürlüğü Dörtyol Terminali
Yeniyurt Mevkii, Dörtyol, Hatay
KEP adresi: botas.petrol-ibm@hs01.kep.tr
Madde 6- KUE 7.2.7. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
7.2.7. Boşaltım Süresi, konvansiyonel büyüklükte (140.000 m³ LNG taşıyan) birGeminin "Hazır Olma Bildirimi" verdiği noktadan yükünü boşalttıktan sonra tekrar aynı noktaya çekilinceye kadar geçen süre olup 42 (kırkiki) saattir. Bu miktarı aşan her bir 5.000 m³ için Boşaltım Süresi’ne 1 (bir) saat eklenir.
Aşağıda verilen süreler Boşaltım Süresinden sayılmayacaktır;
a) İskenderun Liman Başkanlığı tarafından Geminin Terminale yanaşmasına/ayrılmasına müsaade edilmeyen süreler,
b) Kötü hava koşulları nedeniyle Geminin Terminale yanaşmak için beklediği süreler,
c) Hizmet Alan Gemisi'nin kaptanı, mürettebatı, sahibi veya işletenine atfedilebilecek kusurlar nedeniyle harcanan süreler,
d) Mücbir Sebep durumları nedeniyle geçen süreler.
Madde 7-KUE 7.4.2. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
7.4.2. BDLNG, herhangi bir gün için tespit edilen toplam Gazlaştırılmış LNG Teslimat Programı, Asgari Gazlaştırma Miktarı ( 58.000 Sm3/saat)’ndan az olursa, Gazlaştırılmış LNG gönderimi yapmayabilir.
Madde 8- KUE 7.5.1. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
7.5.1. Her bir Hizmet Alan, Terminal tanklarında sürekli tutulması gereken Topuk LNG’ye Madde 7.5.2’de belirtilen paylaşım şekli ile katkıda bulunmak ve gerektiği süre boyunca Terminal tanklarında payına düşen Topuk LNG’yi tutmakla yükümlüdür. Topuk LNG Miktarı, yaklaşık olarak toplam 7.500 m3LNG’dir. Topuk LNG miktarı, bir sonraki kargonun geliş tarihine göre BDLNG tarafından artırılabilir veya azaltılabilir. Topuk LNG miktarında herhangi bir değişiklik yapılması durumunda BDLNG, DEBT yoluyla Hizmet Alanlara değişikliği ve değişikliğe yol açan sebepleri bildirecektir.
Madde 9-KUE 8.1.2. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
8.1.2. Gemi Boşaltımının Olduğu ve Ertesi Günde Kaynama Gazı
Herhangi bir Hizmet Alan Gemisinin boşaltılması esnasında oluşan Kaynama Gazının, mevcut kompresör sistemleri ile (eğer yeterince sevkiyat varsa) ortamdan alınması için BDLNG, gerekli çabayı gösterecektir.
Gemi boşaltımının yapıldığı sırada oluşan Kaynama Gazını yönetebilmek için yeterli sevkiyat yapılamaz ise Hizmet Alan ile LNG Gemisi işleticisi arasında imzalanan anlaşma, Kaynama Gazı üretimini azaltmak için düşük hızlarda Geminin boşaltılmasına ve buna bağlı olarak Gemi boşaltma zamanının uzamasına müsaade ediyorsa bundan faydalanılır. Yeterli sevkiyat yapılamaz veya Gemi boşaltım hızı düşürülemez ise oluşan fazla Kaynama Gazı mecburen yakılır veya sistemden uzaklaştırılır. Yakılan veya sistemden uzaklaştırılan bu Gaz gemisi boşaltılan Hizmet Alan adına tanka alınan LNG miktarından düşülür.
Her ne kadar Konvansiyonel tip Gemi boşaltımı 42 (kırkiki) saatte tamamlansa da, bazı durumlarda boşaltılan LNG’nin sıcaklığı ve kimyasal kompozisyonundan ve depolarda bulunan mevcut LNG ile karışmasından dolayı yüksek Kaynama Gazı üretimi ertesi gün de devam etmektedir. Bu durumdan ötürü Kaynama Gazı yakılır ise Gemi boşaltımının bitiş saatini takip eden 24 (yirmidört) saat içinde yakılan bu Gaz, gemisi boşaltılan Hizmet Alanın depoda bulunan LNG miktarından düşülür. Boşaltımın ardından 24 (yirmidört) saat içinde ikinci bir Gemi boşaltmaya alınırsa, boşaltımın başlaması ile ilk Gemiden gelecek Kaynama Gazı artış miktarı dikkate alınmaz. Bununla birlikte BDLNG, her bir Hizmet Alan için Kaynama Gazı miktarının adil olarak belirlenmesi hususunda gerekli değerlendirmeleri yapar.
Gemi boşaltımı esnasında ve ertesi gün oluşan Kaynama Gazının yönetimi konusunda Gemisi boşaltılan Hizmet Alandan Kaynama Gazının yönetimi konusunda bir program istenir. Hizmet Alanın sunduğu Kaynama Gazı yönetimi ile Gemi boşaltımı ve ikinci gün için sunulan Kaynama Gazı yönetimi ile oluşan Kaynama Gazı, ortamdan alınamaz ise fazla Gaz, sistemden uzaklaştırılır. Bu şekilde sistemden uzaklaştırılan Gaz, Gemisi boşaltılan Hizmet Alanın LNG tanklarındaki LNG miktarından düşülür.
Madde 10- KUE 23.4. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
23.4.2022 ve 2023 yılları içerisinde Gazlaştırılmış LNG teslimi için miktar ölçümü, FSRU üzerinde mevcut sayaçlar ile yapılacak olup daha sonrasında karada kurulacak ölçüm istasyonu verileri, ilgili miktarlara esas teşkil edecektir.
Madde 11- Bu Karar, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 12-Bu Kararı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
NOT: Eki için lütfen TIKLAYINIZ.
----------o----------
