R.Gazete No: 32044
R.G. Tarihi: 15.12.2022
Karar Sayısı: 6557
Karar Tarihi: 14.12.2022
19 Temmuz 2022 tarihinde Tahran'da imzalanan ekli "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma"nın onaylanmasına, 244 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.
Recep Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
İLE
İRAN İSLAM CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDAKİ
SOSYAL GÜVENLİK ANLAŞMASININ
UYGULANMASINA İLİŞKİN
İDARİ ANLAŞMA
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti arasında 16.04.2016 tarihinde Ankara'da imzalanan Sosyal Güvenlik Anlaşmasının (bundan sonra "Anlaşma" olarak anılacaktır.) 22'nci maddesi hükmüne istinaden, her iki Tarafın Yetkili Makamları Anlaşmanın uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır.
1. BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
Tanımlar
Bu İdari Anlaşmada geçen terimler, Sosyal Güvenlik Anlaşması'nın I 'inci maddesinde geçen terimler ile aynı anlamda kullanılmıştır.
İrtibat Kurumları
(1) Anlaşmanın 22'nci maddesinin üçüncü fıkrasında sözü edilen irtibat kuruınları şunlardır.
Türkiye' de:
1. Uzun ve kısa vadeli sigorta kolları için:
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı - ANKARA
2. İşsizlik Sigortası için:
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü - ANKARA
İran'da:
Sosyal Güvenlik Kurumu (SSO) - TAHRAN
(2) İrtibat kurumları, bu Anlaşma 'da belirtilen görevleri yanında Anlaşmanın uygulanmasıyla ilgili her türlü önlemleri almaya, özellikle idari yardımda bulunmaya yetkilidir.
(3) İrtibat kurumları, Sosyal Güvenlik Anlaşması ile İdari Anlaşmanın uygulanması için kullanılacak olan formülerleri kararlaştırır.
(4) İrtibat kurumları, Akit Tarafların kurumları arasındaki iletişimi kolaylaştırırlar ve bu İdari Anlaşma'da tanımlanmış görevleri üstlenirler. İrtibat kurumları birbirleriyle, ilgili veya yetkili kişilerle doğrudan her türlü yolla iletişim kurabilir. İrtibat kurumları, Anlaşmanın uygulanmasında birbirlerine yardımcı olur.
(5) Bu İdari Anlaşmanın uygulanmasına yönelik olarak irtibat kurumları ve yetkili kurumlar, birbirlerinin yanı sıra yararlanıcılar, hak sahipleri ve bunların aile bireyleri ile kanuni temsilcileri arasında doğrudan irtibat kurabilir.
Yardımların Ödenmesi
(1) Yetkili kurumlar, Anlaşmanın 5'inci maddesinde belirtilen yardımları, Anlaşmanın 3'üncü maddesinde belirtilen şahıslara veya kanuni temsilcilerine doğrudan öder.
(2) Akit Taraflar, yardımları üçüncü ülkede ikamet eden kişilere kendi mevzuatlarına göre öder.
(3) Akit Taraflardan birinin mevzuatına göre, yardımların üçüncü bir ülkede ödenmesine ilişkin bir hüküm bulunmadığı takdirde, yardımlar Akit Taraflardan birinin ülkesinde sağlanır.
(4) Yardıma hak kazanmış kişi, yardım talebinde bulunduğu sırada diğer Akit Taraf veya üçüncü bir ülkede ikamet ediyorsa ödeme talebinde bulunurken, ikamet adresini, banka adını ve IBAN numarasını bildirir.
(5) Gerektiğinde, Akit Tarafların irtibat kurumları arasında başka ödeme yolları üzerinde mutabakat sağlanabilir.
(6) Yardımlara ilişkin ödemeler, ödemeyi yapan Akil Tarafın para birimi ile yapılır.
II. BÖLÜM
UYGULANACAK MEVZUAT
Sigortalılık Belgesinin Verilmesi
(1) Anlaşmanın 8'inci maddesinin üçüncü fıkrası, 9'uncu maddesi, 10'uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ve 11 'inci maddesinin uygulanmasında yetkili kurum, ilgili kişiye gönderen Akit Tarafın mevzuatına tabi kalmaya devam edeceğini gösterir bir formüleri verir.
(2) Düzenlenen formülerin bir örneği gönderilen Akit Taraf kurumuna iletilir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında sözü edilen formüler sigortalının, işverenin ya da istihdam edildiği veya serbest çalıştığı Akit Taraf kurumunun talebi üzerine daha sonra da düzenlenebilir.
Geçici Görev Süresinin Uzaması
(1) Anlaşmanın 9'uncu maddesinde sözü edilen geçici görev süresinin uzaması halinde, ilgilinin kayıtlı bulunduğu Akit Tarafın yetkili makamı veya yetkili kurumu, geçici olarak bulunulan Akit Tarafın yetkili makamına veya yetkili kurumuna, iki nüsha olarak düzenlediği, görevin uzatılmasına ilişkin formüleri göndererek uzayan görev süresinde de gönderen Akit Taraf mevzuatına tabi kalması için onay ister.
(2) İlgili kişinin geçici olarak bulunduğu Akit Tarafın yetkili makamının veya yetkili kurumu, onay vermesi halinde, onayını formüler üzerinde belirterek bir nüshasını gönderen Akit Taraf yetkili makamına veya yetkili kuruma iade eder.
III. BÖLÜM
ÖZEL HÜKÜMLER
I. KISIM
HASTALIK VE ANALIK YARDIMLARI
Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi
(1) Anlaşmanın 13'üncü maddesinin uygulanmasında, sigortalı yeni geldiği Akit Taraf yetkili kuruntuna, sigortalılık sürelerini gösterir bir formüler ibraz eder.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında sözü edilen formüler, sigortalının talebi üzerine son olarak kayıtlı olduğu Akit 'Paraf kurumunca verilir,
(3) Sigortalı, bu maddenin birinci fıkrasında sözü edilen formüleri ibraz edemez ise, yeni işyerinin kayıtlı olduğu Akit Tarafın yetkili kurumu bu belgenin gönderilmesini diğer Akit Taraf kuruntundan talep eder.
II. KISIM
YAŞLILIK, MALULLÜK VE ÖLÜM AYLIKLARI
Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi
Anlaşmanın 14'üncü maddesi uyarınca, yardım hakkının doğması için, diğer Akit Tarafta geçen sigortalılık sürelerine ihtiyaç duyulması halinde, o Akit Tarafın yetkili kuruntundan sigortalılık sürelerini gösterir formülerin gönderilmesi talep edilir.
Müracaatın Yapılması
(1) Sigortalı ve geride kalanlar, aylık taleplerini ikamet yerindeki kuruma yapar.
(2) Akit Taraflar dışında üçüncü bir ülkede ikamet edilmesi durumunda, başvuru sahipleri dilekçelerini Akit Taraflardan birinin yetkili kurumuna verebilir. Kişinin sigortalı olduğu son Akit Taraf yetkili kurumu başvuruyu işleme alır.
(3) İrtibat kurumu, aylık talep formülerini gerekli olan diğer belgeler ile birlikte en kısa zamanda diğer Akit Taraf irtibat kurumuna iletir.
(4) Akit Taraf irtibat kurumları, sigortalı ve geride kalanlar hakkında kendi mevzuatına göre aldıkları kararlan birbirlerine bildirir.
Yardımların Ödenmesi
(1) Yararlanıcılar her yılın Nisan ayının sonuna kadar Türkçe veya Farsça düzenlenen yaşam belgelerini aylık ödeyen yetkili kuruma gönderir, Mümkün olması halinde yetkili kurumlar, aylık alanların hayatta olup olmadıklarına ilişkin bilgileri yazışma yoluyla ya da elektronik ortamda birbirlerine bildirir.
(2) Her iki Tarafın yetkili kurumları, Akil Tarafta ikamet eden yararlanıcıların sayılarına ait istatistiki bilgileri, aylığın türü ve bir önceki yıla ait ödeme meblağları yazılmak suretiyle cari yılın Mart ayının sonunda birbirlerine gönderir.
Bir Yıldan Az Sigortalılık Süreleri
Anlaşmanın I5'inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen sigortalılık süreleri de dikkate alınarak hesaplanan aylığın lamamı yararlanıcıya ödenir.
III. KISIM
CENAZE ÖDENEĞİ
Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi
(1) Anlaşmanın I7'nci maddesine istinaden cenaze ödeneğinden yararlanmak isteyen hak sahibi kişiler, ödeneği ödeyecek yetkili kuruma doğrudan ya da ikamet ettikleri Akit Tarafın irtibat kurumu aracılığı ile müracaat eder.
(2) Bu kişiler, dilekçeye, kanıtlayım belgeler ile birlikte gerekiyor ise sigortalılık sürelerini gösterir belgeyi de ekler.
(3) Cenaze ödeneği, diğer Akit Tarafta ikamet edenlere doğrudan ödenir.
IV. KISIM
MESLEK HASTALIKLARI
Hastalığın Ağırlaşması
(1) Anlaşmanın 19'uncu maddesinin uygulanması için, sigortalı yeni ikametgâhın bulunduğu Akit Tarafın yetkili kurumuna, söz konusu meslek hastalığı nedeniyle daha önce bağlanmış olan yardımlarla ilgili bilgileri verir. Bu yetkili kurum, lüzum görülmesi halinde, meslek hastalığı ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi, daha önce söz. konusu yardımları yapmış olan yetkili kurumdan da isteyebilir.
(2) Sigortalı, ikinci Akit Taraf ülkesinde hastalığının ağırlaşmasına sebep olabilecek bir işte çalışmamış ise, birinci Akit Taraf yetkili kurumuna meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü kaybı oranları tespitinde esas alınacak sağlık kurulu raporunu ve dayanağı tıbbi belgeleri gönderir.
(3) Sigortalı, ikinci Akit Taraf ülkesinde meslek hastalığının ağırlaşmasına sebep olabilecek bir işte çalışmış ise, ikinci Akit Tarafın yetkili kurumu ilgiliye ek olarak ödeyeceği yardımın tutarım diğer Akit Taraf ülke yetkili kurumuna bildirir. Bu ek yardım doğrudan ilgiliye ödenir.
IV. BÖLÜM
SON HÜKÜMLER
Yürürlük
(1) Bu İdari Anlaşma, Akil Parafların yürürlüğe girme için ilgili yasal gereklerin yerine getirildiği konusunda diplomatik kanallar yolu ile birbirlerini haberdar etmek üzere gönderdikleri son yazılı bildirimin teslim alındığı Miladi ayı izleyen ayın birinci gününde yürürlüğe girer ve Anlaşma yürürlükte olduğu sürece yürürlükte kalır.
(2) Bu İdari Anlaşma, Tarafların karşılıklı yazılı mutabakatı ile tadil edilebilir ve ek alabilir. Herhangi bir tadil veya ek, bu İdari Anlaşmanın ayrılmaz bir parçası sayılır ve bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen yasal prosedür izlenerek yürürlüğe girer.
(3) Dibace ve On Üç (13) Maddeden oluşan bu İdari Anlaşma ikişer nüsha olarak Türkçe, Farsça ve İngilizce dillerinde Tahran, İran İslam Cumhuriyeti‘nde Hicri Şemsi 28.04.1401 tarihine tekabül eden Miladi 19.07.2022 tarihinde tüm metinler eşdeğer olmak üzere düzenlenmiş ve imzalanmıştır. Yorum ve uygulamada ortaya çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlıkla İngilizce metin esas alınır.
Türkiye Cumhuriyeti İran İslam Cumhuriyeti
Hükümeti Adına Hükümeti Adına
----------o----------
