MEVZUATTAKİ SON
DEĞİŞİKLİKLER

R.Gazete No: 31750

R.G. Tarihi: 14.2.2022

 

Karar Sayısı: 5191

Karar Tarihi: 13.2.2022

 

Türkiye Cumhuriyeti adına 17 Kasım 2021 tarihinde Ankara'da imzalanan ekli "Türkiye Cumhuriyeti Yetkili Makamı ve Amerika Birleşik Devletleri Yetkili Makamı Arasında Ülke Bazh Raporların Değişimine İlişkin Anlaşma"nm onaylanmasına, 244 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 2 nci ve 3 üncü maddeleri gereğince karar verilmiştir.

 

Recep Tayyip ERDOĞAN

CUMHURBAŞKANI


TÜRKİYE CUMHURİYETİ YETKİLİ MAKAMI VE AMERİKA BİRLEŞİK

DEVLETLERİ YETKİLİ MAKAMI ARASINDA ÜLKE BAZLI RAPORLARIN

DEĞİŞİMİNE İLİŞKİN ANLAŞMA

 

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti, uygun olduğu durumda, ekonomik ve istatistiksel analizin yanı sıra yüksek transfer fiyatlandırması riskleri ve diğer matrah aşındırma ve kâr aktarımı ile ilgili riskleri değerlendirmek amacıyla, yıllık Ülke Bazlı Raporların otomatik değişimi yoluyla, Çok Uluslu İşletme Gruplarının ("ÇUİ Grupları") faaliyette bulunduğu ülkeler arasında ekonomik faaliyetin konumuna ilişkin belirli göstergeler, ödenen vergiler ve gelirin global dağılımı hakkındaki bilgiye ilgili vergi idarelerinin erişimini geliştirmeyi ve uluslararası vergi şeffaflığını artırmayı istedikleri;

Türkiye Cumhuriyeti ve Amerika Birleşik Devletleri'nin mevzuatında ÇUİ Grubunun Raporlayan İşletmesinin yıllık olarak Ülke Bazlı Rapor sunmasının zorunlu kılındığı;

Ülke Bazlı Raporun, etkili ve sağlam bir transfer fiyatlandırması risk değerlendirme analizini gerçekleştirmek için uygun ve güvenilir bilgiyi vergi idarelerine sağlamayı amaçlayan transfer fiyatlandırması belgelendirmesinin standardize edilmiş yaklaşımının bir öğesi olduğu;

İlgili Protokolü ile birlikte 28 Mart 1996'da Washington'da imzalanan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması'nın ("28 Mart 1996 tarihli Anlaşma") 26 ncı maddesinin (Bilgi Değişimi), otomatik bilgi değişimi dâhil vergisel amaçlarla bilgi değişimini yetkili kıldığı;

Türkiye Cumhuriyeti Yetkili Makamı ve Amerika Birleşik Devletleri Yetkili Makamı'nın ("Yetkili Makamlar") her bir ülkede, gizlilik ve değişime tabi tutulan bilginin kullanımı ve etkin bir bilgi değişimi ilişkisi için gereken altyapıyla ilgili olarak uygun önlemlerin yürürlükte olduğunu kabul ettiği;

Yetkili Makamların 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma uyarınca değişime tabi tutulan bilginin kullanımını kısıtlayan hükümler dâhil, 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'da belirtilen gizlilik hükümleri ile diğer koruyucu hükümlere bağlı kalarak ve yerel raporlamaya ve 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma uyarınca karşılıklı otomatik değişime dayalı Ülke Bazlı Raporların değişimine ilişkin bu Anlaşmayı sonuçlandırmayı istedikleri;

dikkate alınarak Yetkili Makamlar, aşağıdaki hususlardaki niyetlerini beyan ederler:

 

MADDE 1

Tanımlar

 

1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından aşağıdaki terimler aşağıdaki anlamlarda kullanılacaktır:

a)"Grup" terimi, ortaklık ya da kontrol ilişkisi aracılığıyla bağlı olan, yürürlükteki muhasebe standartları uyarınca, finansal raporlama amaçları bakımından konsolide finansal tablolar hazırlaması gereken ya da işletmelerden herhangi birinin hissesi borsada işlem görse idi, konsolide finansal tablolar hazırlaması gerekecek olan işletmelerin tümünü ifade eder;

b)"Çok Uluslu İşletmeler Grubu" veya "ÇUİ Grubu" terimi, (i) farklı ülkelerde vergi mukimi olan iki veya daha fazla işletmenin dâhil olduğu veya bir ülkede vergisel amaçlarla mukim olan ve diğer bir ülkede daimi işyeri vasıtasıyla gerçekleştirdiği faaliyetle ilgili olarak vergiye tabi olan bir işletmenin dâhil olduğu, ve (ii) Hariç Tutulan ÇUİ Grubu olmayan; herhangi bir Grubu ifade eder;

c)"Hariç Tutulan ÇUİ Grubu" terimi, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemi boyunca Grubun, önceki hesap dönemi için konsolide finansal tablolarına yansıtılan, yıllık konsolide grup geliri temelinde, 2015 Raporu (yukarıdaki amaçlar doğrultusunda, eşik, 2015 Raporunda öngörülen 2020 gözden geçirmeden kaynaklanabilen değişiklikleri içerir.) ile tutarlı şekilde, Raporlayan İşletmenin vergi mukimi olduğu ülkenin iç mevzuatında belirlenen eşiğin altında kaldığından Ülke Bazlı Raporu sunmak zorunda olmayan Grubu ifade eder;

d) "Tabi İşletme" terimi:

(i)  Türkiye'de vergisel amaçlarla mukim bir Raporlayan İşletmeye sahip ÇUİ Grubuyla ilgili olarak, ilgili Türk vergi mevzuatında tanımlanan herhangi bir "Tabi İşletme"yi, ve

(ii)  Birleşik Devletler'de vergisel amaçlarla mukim bir Raporlayan İşletmeye sahip ÇUİ Grubuyla ilgili olarak, ilgili Birleşik Devletler Hazine düzenlemelerinde tanımlanan herhangi bir "Tabi İşletme"yi ifade eder;

e)"Raporlayan İşletme" terimi, ÇUİ Grubu adına, vergi mukimi olduğu ülkenin iç mevzuatına göre, Ülke Bazlı Raporu sunan Tabi İşletme'yi ifade eder;

f) "Ülke Bazlı Rapor" terimi, vergi mukimi olduğu ülkenin yasaları uyarınca Raporlayan İşletme tarafından, 2015 Raporunda (yukarıdaki amaçlar doğrultusunda, bilgi ve format, 2015 Raporunda öngörülen 2020 gözden geçirmeden kaynaklanan değişiklikleri içerir.) düzenlenen formatı yansıtan ve maddeleri kapsayan bu yasalar uyarınca raporlanması gereken bilgiyle, yıllık olarak sunulacak olan Ülke Bazlı Raporu ifade eder;

g)"Mali Yıl" terimi:

(i)  Türkiye'de vergisel amaçlarla mukim bir Raporlayan İşletmeye sahip bir ÇUİ Grubuyla ilgili olarak, mükellefin talebi üzerine Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından özel hesap dönemi tayin edilmediği sürece, takvim yılını; ve

(ii)   Birleşik Devletler'de vergisel amaçlarla mukim bir Raporlayan İşletmeye sahip bir ÇUİ Grubuyla ilgili olarak, ilgili Birleşik Devletler Hazine düzenlemelerinde tanımlanan "Raporlama Dönemi"ni ifade eder;

h)"2015 Raporu" terimi, OECD/G20 Matrah Aşındırma ve Kâr Aktarımı Hakkında 13 numaralı Eylem Planında "Transfer Fiyatlandırması Belgelendirme ve Ülke Bazlı Raporlama" başlıklı birleştirilmiş nihai raporu ifade eder.

2.  "Türkiye", "Birleşik Devletler", "Yetkili Makam", ve "Akit Devlet" terimleri 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'da sahip oldukları anlamlan ifade eder.

3.  Bu Anlaşmanın bir Yetkili Makam tarafından herhangi bir zamanda uygulanmasıyla ilgili olarak, bu Anlaşmada tanımlanmayan herhangi bir terimin, bağlamı başka anlam gerektirmediği veya Yetkili Makamlar tarafından (iç mevzuatın olanak tanıdığı ölçüde) ortak bir anlam kararlaştırılmadığı sürece, o dönemde Anlaşmayı uygulayan Akit Devletin kanunları uyarınca sahip olduğu anlama gelmesi, söz konusu Akit Devletin yürürlükteki vergi kanunlarındaki anlamının bu Akit Devletin diğer kanunlarında aynı terime verilen anlama göre Öncelikli olması amaçlanmaktadır.

 

MADDE 2

ÇUİ Grupları Bakımından Bilgi Değişimi

 

28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'nın 26 ncı madde hükümleri uyarınca, her bir Yetkili Makam, kendi ülkesinde vergisel amaçlarla mukim her bir Raporlayan İşletmeden alınan Ülke Bazlı Raporun, Ülke Bazlı Rapordaki bilgiye dayanarak, Raporlayan İşletmenin ÇUİ Grubunun bir veya daha fazla Tabi İşletmesinin, diğer Yetkili Makamın ülkesinde vergisel amaçlarla mukim olması veya diğer Yetkili Makamın ülkesinde bulunan daimi işyeri vasıtasıyla gerçekleştirdiği faaliyetle ilgili olarak vergiye tabi olması şartıyla, diğer Yetkili Makam ile yıllık bazda otomatik olarak değişimini amaçlamaktadır.

 

MADDE 3

Bilgi Değişiminin Zamanı ve Yöntemi

 

1. 2 nci maddedeki bilgi değişimi amaçları bakımından, her bir Ülke Bazlı Raporda yer alan tutarların Ülke Bazlı Raporda belirtilmesi beklenen tek bir para biriminde ifade edilmesi beklenmektedir.

2. Ülke Bazlı Raporun, ilk olarak, ÇUİ Gruplarının 1 Ocak 2019 tarihinde veya sonrasında başlayan Mali Yılları ile ilgili olarak değişimi amaçlanmaktadır. Bu Ülke Bazlı Raporun mümkün olan en kısa zamanda ve ÇUİ Grubunun Ülke Bazlı Raporunun ilgili olduğu Mali Yılın son gününden sonraki 18 aydan geç olmamak üzere değişimi amaçlanmaktadır. ÇUİ Gruplarının 1 Ocak 2020 tarihinde veya sonrasında başlayan Mali Yıllar ile ilgili Ülke Bazlı Raporların, en kısa zamanda ve ÇUİ Grubunun Ülke Bazlı Raporunun ilgili olduğu Mali Yılın son gününden sonraki 15 aydan geç olmamak üzere değişimi amaçlanmaktadır. Bir öncekine bağlı kalmaksızın, Ülke Bazlı Raporların değişiminin ancak bu Anlaşmanın uygulamaya konulmasından sonra başlaması ve bir Yetkili Makamın bu fıkrada belirtilen sürelerin sona ermesine veya bu Anlaşmanın uygulamaya konulmasından üç ay sonrasına kadar, hangisi daha sonra ise, Ülke Bazlı Raporu paylaşması amaçlanmaktadır.

3. Yetkili Makamlar, Ülke Bazlı Raporları Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML) kullanarak ortak şema yoluyla otomatik olarak değişime tabi tutmayı amaçlamaktadır.

4. Yetkili Makamlar şifreleme standartları dâhil elektronik veri aktarımı için bir veya daha fazla yöntem üzerinde çalışıp karar vermeyi amaçlamaktadır.

 

MADDE 4

İletim Konusunda İş Birliği ve Hatalar

 

1. Her bir Yetkili Makam, diğer Yetkili Makamın ülkesindeki vergisel amaçlarla mukim bir Raporlayan İşletme ile ilgili olarak, ilk bahsedilen Yetkili Makamın, bir hatanın yanlış veya eksik bilgi raporlanmasına yol açmış olabileceği veya Ülke Bazlı Raporu sunmak için diğer Yetkili Makamın ülkesindeki iç mevzuat kapsamındaki zorunlulukla ilgili olarak Raporlayan İşletmenin uyumsuzluğu olabileceğini düşündürecek bir sebebi olduğunda bunu diğer Yetkili Makama bildirmeyi amaçlamaktadır. Bu hususun bildirildiği Yetkili Makam, bildirimde açıklanan hataları veya iç mevzuatıyla ilgili uyumsuzluğu gidermek için iç mevzuatında öngörülen uygun önlemleri almayı amaçlamaktadır.

2. 3 üncü maddede açıklanan zamanda ve şekilde Ülke Bazlı Raporu içeren bir dosyanın başarılı olarak alınmasından itibaren 15 gün içinde, dosyayı alan Yetkili Makamın, dosyayı sağlayan Yetkili Makama alındının başarılı olduğu bildirimini sağlaması beklenir. Bildirimin, alınan bilginin uygunluğu veya sağlayan Yetkili Makamın iç mevzuatıyla ilgili uyumsuzluğu veya hataları gidermek için, bu maddenin 1 inci fıkrası uyarınca önlemler alması gerektiği konusunda, alan Yetkili Makamın görüşünü ifade etmesi gerekmemektedir.

3. İşlenemeyen bilgileri içeren bir dosyayı aldıktan sonra 15 gün içinde, alan Yetkili Makamın sağlayan Yetkili Makama bu tür bir işleme hatasını bildirmesi beklenmektedir.

 

MADDE 5

Gizlilik, Veri Koruma Önlemleri ve Uygun Kullanım

 

1. Değişilen tüm bilgiler, değişime tabi tutulan bilgilerin kullanımını kısıtlayan hükümler dâhil, 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'da öngörülen gizlilik ve diğer koruma önlemlerine tabidir.

2. 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'nın 26 ncı maddesi ile tutarlı olduğu ölçüde, her bir Yetkili Makam bilginin kendi vergi idaresi tarafından kullanımını bu fıkrada açıklanan kullanımlar ile sınırlamayı amaçlamaktadır. Özellikle, Ülke Bazlı Rapor yoluyla değişilen bilgi, vergi idaresi tarafından yüksek transfer fiyatlandırması risklerinin, matrah aşındırması ve kâr aktarılması ile ilgili risklerin değerlendirilmesinde ve uygun olduğu durumda ekonomik ve istatistiksel analizler için kullanılmalıdır. Bu bilgi vergi idareleri tarafından tam bir fonksiyon analizi ve karşılaştırılabilirlik analizine dayalı münferit işlemlerin ve fiyatların ayrıntılı transfer fiyatlandırma analizinin ikamesi olarak kullanılmamalıdır. Her bir Yetkili Makam, Ülke Bazlı Raporda yer alan bilginin transfer fiyatlarının uygun olup olmadığına ilişkin tek başına kesin bir kanıt oluşturmadığını ve bu nedenle vergi idaresinin, transfer fiyatlandırması düzeltmelerini Ülke Bazlı Rapora dayandırmaması gerektiğini kabul etmektedir. Vergi idaresi tarafından bu fıkraya rağmen yapılan uygun olmayan düzeltmelerin, 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'nın 25 inci maddesi (Karşılıklı Anlaşma Usulü) çerçevesinde herhangi bir yetkili makam tarafından karşılıklı anlaşma işlemleri kapsamında geri alınması beklenmektedir. Ülke Bazlı Rapor verileri, bir vergi incelemesi sırasında diğer vergi konularına veya ÇUİ Gruplarının transfer fiyatlandırması düzenlemelerine ilişkin daha fazla inceleme yapmak ve bunun sonucu olarak, bir Tabi İşletmenin vergilendirilebilir gelirinde uygun düzeltmeler yapmak için kullanılabilir. Yukarıda anılan amaçlar doğrultusunda, "vergi idaresi" terimi Türkiye için, Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesindeki birimlerde yer alan, resmi görevleri vergilerin tarhiyatı, tahsili, idaresi veya uygulanması ile ilgili olan kişileri veya yetkilileri ve Birleşik Devletler için ABD Gelir İdaresi'ni ifade eder.

3. Uygulamadaki mevzuatın izin verdiği ölçüde, her bir Yetkili Makam, yukarıda sözü edilen fıkralara aykırı bu tür vakalarla ilgili olarak alınan tedbirler veya düzeltici işlemler dâhil, bu Maddenin 1 inci ve 2 nci fıkralarında belirtilen kurallara aykırı her türlü kullanım veya ifşa durumlarıyla ilgili olarak derhal diğer Yetkili Makamı bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.

 

MADDE 6

İstişareler

 

1.  Bir kişi, Ülke Bazlı Rapor verilerine dayanan ilave inceleme sonucunda, bir Tabi İşletmenin vergilendirilebilir gelirindeki bir düzeltmenin, söz konusu kişi için 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma hükümlerine uygun olmayan vergilendirme ile sonuçlandığını düşündüğünde ve durumunu 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'da belirtilen Yetkili Makama sunduğunda, Yetkili Makamlar, 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma'nın 25 inci maddesi uyarınca durumun çözümü için çaba gösterme yükümlülüklerini kabul etmektedir.

2. Bu Anlaşmanın uygulanmasında herhangi bir zorluk ortaya çıkarsa, Yetkili Makamlardan biri bu Anlaşmanın tam olarak uygulanması için uygun tedbirleri oluşturmak amacıyla istişarede bulunmayı talep edebilir.

3. Bir Yetkili Makam, Ülke Bazlı Raporların bu Anlaşma kapsamında değiştirilmesinin amaçlandığı ÇUİ Grubunun üyesi olan bir Tabi İşletme için, diğer Yetkili Makam tarafından Yetkili Makam'ın kendi iç mevzuatı uyarınca yerel raporlama gerekliliği ile sonuçlanabilecek bir sistemik hata var olduğuna karar vermeden önce, söz konusu birinci Yetkili Makam diğer Yetkili Makamla istişarede bulunmayı amaçlamaktadır. Yukarıda anılan amaçlar doğrultusunda, "sistemik hata" terimi, bir Yetkili Makam tarafından Ülke Bazlı Raporların değişimi ile ilgili olarak, bu Yetkili Makamın bu Anlaşma kapsamında otomatik değişimi askıya aldığı (bu Anlaşmanın şartları ile tutarlı olanlar dışındaki nedenlerle) veya bunun dışında, bu Anlaşmanın 2 nci maddesi uyarınca diğer Yetkili Makam ile değişimi amaçlanan, kendisindeki Ülke Bazlı Raporları otomatik olarak sağlamada sürekli başarısız olduğu anlamına gelmektedir.

 

MADDE 7

Değişiklikler

 

Bu Anlaşma, Yetkili Makamların karşılıklı yazılı kararı ile değiştirilebilir.


 

MADDE 8

Anlaşmanın Süresi

 

1. Bu Anlaşma, Raporlayan İşletmelerin bir Ülke Bazlı Rapor sunmasını zorunlu kılan gerekli yasalara kendi Akit Devletinin sahip olduğuna dair her bir Yetkili Makam tarafından sağlanan bildirimlerin sonuncusunun tarihinde uygulamaya konulur.

2. Bir Yetkili Makam, burada atıfta bulunulan 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma hükümleri dâhil, diğer Yetkili Makamın, geçmişte ya da şu anda, bu Anlaşmanın 5 inci maddesinin 1 ve 2 nci fıkraları veya 6 ncı maddesinin I inci fıkrasına aykırı bir şekilde hareket ettiği veya Yetkili Makamın, bu Anlaşma kapsamında amaçlandığı gibi, geçmişle veya şu anda, zamanında veya yeterli bilgi sağlamadığı tespitine dayanarak, bu Anlaşma kapsamında bilgi değişimini geçici olarak askıya aldığını diğer Yetkili Makama yazılı olarak bildirimde bulunabilir. Böyle bir karar vermeden önce, ilk bahsedilen Yetkili Makam diğer Yetkili Makamla istişarede bulunmayı amaçlamaktadır. Bu Anlaşma kapsamında bilgi değişiminin askıya alınmasının hemen uygulamaya konması ve ikinci bahsedilen Yetkili Makam, yukarıda belirtilen fıkralara aykırı bir davranışta bulunmadığını veya bu tür aykırılıkları ele alan uygun önlemleri aldığını her iki Yetkili Makam için kabul edilebilir bir şekilde ispat edinceye kadar sürmesi amaçlanmaktadır.

3. Her bir Yetkili Makam bu Anlaşmanın uygulanmasına son verebilir ve diğer Yetkili Makama yazılı olarak uygulamaya son verme bildiriminde bulunması beklenir. Bu tür bir son vermenin, uygulamaya son vermeye ilişkin bildirim tarihinden sonraki 12 aylık sürenin sona ermesini takip eden ayın ilk günü uygulamaya konulması amaçlanmıştır. Uygulamaya son verme durumunda, bu Anlaşma kapsamında daha önce değiştirilen tüm bilgi gizli kalır ve 28 Mart 1996 tarihli Anlaşma hükümlerine tabi olur.

 

----------o----------

E-Bültenimizi İnceleyin