R.Gazete No: 32535
R.G. Tarihi: 3.5.2024
Yargıtay 4. Hukuk Dairesinden:
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
Esas No : 2022/6918
Karar No : 2023/8378
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kilis 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 28.11.2019
SAYISI : 2018/35 E., 2019/304 K.
DAVACI : Ankara Anonim Türk Sigorta Şirketi
vekili Avukat Merve Yüksel
DAVALI : Kilis Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi
DAVA TARİHİ vekili Avukat Şahin Sarıyıldız : 11.01.2018
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kısmen Kabulü
KANUN YARARINA
TEMYİZ EDEN : Adalet Bakanlığı
Taraflar arasında, İlk Derece Mahkemesinde itirazın iptali şeklinde görülen rücuen tazminat davasında davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına, temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı şirket nezdinde kasko poliçesiyle sigortalı olan araç davalıya ait otoparkta park halinde iken 19.02.2015 tarihinde çatının çökmesi nedeniyle araçta oluşan 2.650,00 TL hasarın davacı tarafından dava dışı sigortalıya ödendiğini, hasarın oluşmasında güvenlik önlemlerini almayan davalının kusurlu olduğunu, ödenen meblağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına ve %2û'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Dava dilekçesi usulüne uygun olarak davalıya tebliğ edilmesine rağmen, davalı tarafından yasal süresi içerisinde cevap verilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; açılan davanın kısmen kabulü ile
davalı borçlunun Kilis İcra Müdürlüğü'nün 2017/1595 Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın 1.855,00 TL asıl alacak, 383,75 TL işlemiş faiz yönünden iptali ile icra takibinin bu miktarlar üzerinden devam edilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, alacak likit nitelikte bulunmadığından davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Davacının, davalı olarak "Sağlık Bakanlığı" yerine Kilis Ağız ve Diş Sağlığı Merkezini göstererek temsilde hata yaptığı, bu durumda, mahkemece davanın gerçek hasma yöneltilmesi için davacıya mehil verilip taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasının incelemesine geçilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek kararın kanun yararına temyizen incelenerek bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kasko sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemli icra takibine yapılan itirazın iptali davasında davalının taraf ehliyetinin bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 50, 51, 114, 115 ve 363 üncü maddeleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 1472 nci maddesi, Kasko Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un 50 nci maddesi uyarınca medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanların davada taraf ehliyetine de sahip olacakları öngörülmüş, aynı Kanun'un 51 inci maddesinde de dava ehliyetinin, medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği hükme bağlanmıştır.
2. 6100 sayılı Kanun'da gerçek ve tüzel kişi ayrımı yapılmaksızın medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanların davada taraf ehliyetine de sahip olacakları anlaşılmaktadır. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmayanların ancak yetkili temsilcileri vasıtasıyla davada taraf ehliyetine sahip olacakları açık olup tüzel kişiliği haiz bulunmadığı için davalı olarak taraf ehliyetine sahip olmayan Kilis Ağız vc Diş Sağlığı Merkezinin hasım gösterilerek aleyhine dava açılması ve bu davanın yürütülerek sonuçlandırılması açık Kanun hükmüne aykırıdır. Zira dava şartları kamu düzenine ilişkindir. Taraf ehliyeti de dava şartlarından olup mahkemece talep üzerine veya re'sen gözetilmesi gereken hususlardandır.
3. 6100 sayılı Kanun'un 363 üncü maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde karar, kanun yararına bozulur vc bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
4. Kilis İcra Müdürlüğünün 2017/1595 Esasına kayden görülen dosyanın incelenmesinde; alacaklının Ankara Anonim Türk Sigorta A.Ş, borçlunun Kilis Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi olduğu, toplam 3.198,22 TL alacağın tahsili için ilamsız icra takibine başlandığı, borçlu vekili tarafından süresinde yapılan itiraz ile takibin durduğu, duran takibin devamı için de somut davanın açıldığı anlaşılmaktadır. İcra takibinde vc itirazın iptali davasında gerçek hasmın Sağlık Bakanlığı olması gerekirken tüzel kişiliği bulunmayan Kilis Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi gösterilerek temsilde hata yapılmış; mahkemece de 6100 sayılı
Kanun'un 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine aykırı olarak yargılama sonuçlandırılmıştır.
5. Bu durumda, mahkemece 6100 sayılı Kanun'un 115 inci maddesi uyarınca davanın gerçek hasma yöneltilmesi için davacıya süre verilip taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasının incelemesine geçilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüş, hükmün kanun yararına bozulmasına karar verilmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
22.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
----------o----------
