R.Gazete No: 32967
R.G. Tarihi: 26.7.2025
YARGITAY KARARLARI
Yargıtay 4. Hukuk Dairesinden:
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
Esas No : 2023/10046
Karar No : 2025/3046
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : Denizli 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 13.02.2023
SAYISI : 2022/219 E., 2023/84 K.
DAVACI : ... vekili Avukat ...
DAVALI : ... vekili Avukat ...
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 21.06.2021 tarihinde müvekkilinin aracının davalı tarafından kesici bir cisimle boydan boya çizilmesi üzerine müvekkilinin aracında zarar meydana geldiğini, fazlaya ilişkin haklan saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10,00 TL değer kaybı, 3.650,00 TL hasar bedeli, 10,00 TL araç mahrumiyet bedeli olmak üzere toplam 3.670,00 TL tazminatın hasar tarihi olan 21.06.2021'den itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayın yarım saat öncesinde davacının kendisine karşı söylediği hakaret, iftira ve küçük düşürücü sözleri ve ağır tahriki nedeniyle, bir anlık sinirle elinde bulunan anahtarlıkla aracın küçük bir kısmını çizdiğini belirterek davanın usulden ve esastan reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemenin tarih ve sayısı yukarıda yazılı kararıyla, hesaplanan değer kaybı alacağının davalıdan istenebileceği, davalının haksız fiili nedeniyle TBK'nın 49. maddesi gereğince kusurlu olması sebebiyle davacı tarafın uğramış olduğu değer kaybı zararını karşılama hususunda davalının sorumluluğunun bulunduğu ancak diğer taleplerin gerçeği yansıtmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 3.000,00 TL değer kaybı alacağının taleple bağlı kalınarak 21.06.2022 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının araç mahrumiyeti ve hasar bedeline ilişkin alacak taleplerinin reddine kesin olarak karar verilmiştir.
VI. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararma yönelik Adalet Bakanlığı kanun yararına temyiz isteminde; dosyanın incelenmesinde, 31.05.2022 tarihinde açılan davada, dava dilekçesinin "Açıklamalar" kısmında, hasar tarihi olarak 21.06.2022 tarihinin açıkça hatalı olarak yazıldığı, dilekçenin "Sonuç ve İstek" kısmında talep edilen bedelin hasar tarihi olan 21.06.2021'den itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsilinin talep edildiği, delil olarak dayanılan ve mahkemece dosya arasına getirtilen ceza dava dosyası ile birlikte tüm dosya kapsamına göre eldeki davanın açılmasına sebebiyet veren olayın 21.06.2021 tarihinde işlendiği ve hasarın da bu tarihte oluştuğu hususunda şüphe bulunmadığını, mahkemece, dava dilekçesinde, 21.06.2021 olan hasar tarihinin açık maddi hata sonucu 21.06.2022 olarak yazıldığı dosya kapsamından sabit olduğundan, hâkimin davayı aydınlatma ödevi uyarınca hasar tarihi davacı vekiline açıklattırılmadan hüküm kurulmasının ve dava dilekçesinde 21.06.2021 tarihinden itibaren faiz talep edilmesine rağmen taleple bağlı kalındığı belirtilerek 21.06.2022 tarihinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu gerekçesiyle mahkeme kararının kanun yararına bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık; davacının aracının, davalı tarafından çizilmesi sonucu araçta oluşan hasar bedeli, araç mahrumiyet bedeli ve değer kaybının davalıdan tazmini talebine ilişkindir.
6100 sayılı Kanun'un 363 üncü maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde karar, kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
6100 sayılı HMK'nm26. maddesinde hâkimin, tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği, duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebileceği, düzenlenmiş, aynı Kanun'un 31. maddesinde ise , hâkimin, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar halikında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda; davacı vekili dava dilekçesinde "Açıklamalar" kısmında, hasar tarihini 21.06.2022 olarak yazmışsa da, aynı dilekçenin "Sonuç ve İstek" kısmında talep edilen bedelin hasar tarihi olan 21.06.2021'den itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsilini talep etmiştir. Dava tarihi ise 31.05.2022'dir. Dosya kapsamında yer alan tüm deliller ve Denizli 16. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2021/671 Esas sayılı dosyası kapsamından da suç (haksız fiil) tarihinin 21.06.2021 olduğu, dolayısıyla dava dilekçesinin "Açıklamalar" kısmında hasar tarihinin 21.06.2022 olarak yazılmasının dosya kapsamı ile örtüşmediği çok açık olduğu halde, mahkemece HMK'nın 26 ve 31 inci maddelerine de aykırı karar verildiği anlaşılmıştır. Şöyle ki; mahkemece, dava dilekçesi incelendiğinde, 21.06.2022 tarihinin hasar tarihi olarak bildirildiği, dosyaya sunulan hasara ilişkin faturaların ise 13.05.2022 tarihli olduğu, ortada bir hasar doğmadan araca davalının hasar verdiğini ileri sürerek hasar ve araç mahrumiyet bedeli talep edilmesinin davacının hasar ve araç mahrumiyetine ilişkin taleplerinin kötü niyetli olduğu, davacının ileri sürdüğü haksız fiil tarihi olan 21.06.2022 tarihine göre, 13.05.2022'de yaptırılmayan ve her zaman düzenlenmesi mümkün olan faturalar sunularak tazminat talep edilemeyeceği gerekçesiyle hasar bedeli ile araç mahrumiyet taleplerinin reddine ve değer kaybı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Bu durumda; hâkimin, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği dikkate alınmaksızın sehven yazıldığı çok açık olan olay tarihleri arasındaki çelişki giderilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün kanun yararına bozulmasına karar verilmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanun'un 363/1 hükmüne dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Kararın bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
24.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
----------o----------
