Yapılandırma ve Matrah Artırımı Kaynaklı Borçların Zamanında Ödenmesi
RECEP BIYIK - 14 Nisan 20237440 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan vergi borçlarının taksitlerinin zamanında ödenmesi önemli. Matrah artırımından doğan vergilerin zamanında ödenmesi daha da önemli. Aksi halde hem vergi ödendiğiyle kalınması hem de matrah artırımının sonuçlarından yararlanmama olasılığı var.
Yapılandırılan Vergi Borçlarının Ödeme Zamanı
7440 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandıran; kesinleşmiş ve ihtilafl ı borçlar ile pişmanlıkla veya kendiliğinden beyan sonucu tahakkuk eden başta vergiler olmak üzere, kamuya olan borçların bir defada veya taksitle ödenmesi konusunda tercih olanağı bulunuyor.
Borcun tamamının bir defada ödenmesinin tercih edilmesi durumunda, ödemenin 30 Haziran 2023 (bu tarihin resmî tatile rastlaması nedeniyle 3 Temmuz 2023) tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 48 aya kadar vade tanınıyor. Borcunu taksitle ödemek isteyenler için beş farklı taksit seçeneği var. 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden biri tercih edilebiliyor.
Taksitle ödemede ilk taksitin 3 Temmuz 2023 tarihi mesai saati sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Diğer taksitler ise aylık eşit taksitler halinde ödenmeye devam edilecek.
Yapılandırılan borcun peşin ödenmesinde faiz indirimi
Yapılandırılan bordun tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi durumunda, gecikme faizi veya gecikme zammı yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi dikkate alınarak hesaplanan faiz tutarının %90’ı kaldırılıyor.
Peşin ödeme seçeneği tercih edilmesine rağmen, ilk taksit ödeme süresinde ödemenin yapılmaması durumunda, ilk taksit ödeme süresini izleyen ayın sonuna kadar hesaplanan tutarın tamamının geç ödeme zammıyla birlikte ödenmesi halinde, katsayı uygulanmaksızın yapılandırma hükümlerinden yararlanmak mümkün.
Taksitlerin Zamanında Ödenmemesi
Yapılandırma kapsamında hesaplanan vergilerden;
■ İlk iki taksit zamanında ödenmesi koşuluyla, bir takvim yılında üç veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam edilebiliyor. Ancak bu durumda, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için gecikme zammı oranı olan aylık yüzde 2,50 oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile ödenmesi gerekiyor.
■ İlk 2 taksidin zamanında ödenmemesi veya bir takvim yılında üçten fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybediliyor.
■ Kanun hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedilmesi durumunda, ödenmiş tutar kadar Kanun hükümlerinden yararlanılabiliyor.
Matrah artırımı nedeniyle hesaplanan vergilerin ödemesinde aksama
Matrah ve vergi artırımına ilişkin hesaplanan vergi tutarlarının peşin veya on iki eşit taksitte ödenmesi mümkün.
Peşin ödemenin tercih edilmesi durumunda ödemenin 3 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlar için azami on iki eşit taksitte ödeme seçeneği var. Bu durumda ilk taksitin 3 Temmuz 2023 tarihine kadar, diğer taksitlerin ise aylık dönemler halinde 12 eşit taksit halinde ödenmesi mümkün.
Matrah ve vergi artırımı nedeniyle tahakkuk eden verginin tamamının 3 Temmuz 2023 tarihine kadar ödenmesi halinde, vergi tutarından %10 indirim yapılıyor ve katsayı uygulaması yapılmıyor.
Matrah/Vergi artırımı nedeniyle tarh edilen vergilerin Kanun’da belirlenen süre ve şekilde ödenmemesi durumunda, madde hükmünden yararlanma olanağı ortadan kalkıyor. Yani matrah veya vergi artırımı yapılan yılla ilgili olarak inceleme ve tarhiyat yapılabilir hale geliyor. Bu durumda tahakkuk eden vergi de ortadan kalkmıyor. Gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil işlemleri devam ediyor.
Cari dönem vergilerinin zamanında ödenmemesi
Kesinleşmiş veya ihtilafl ı vergi borçlarını yeniden yapılandırarak taksitle ödemek isteyenlerin, taksit ödeme süresi içinde cari dönem vergilerini de zamanında ödemelerini öngören bir hüküm 7440 sayılı Kanun’da yok. Dolayısıyla cari dönem vergilerinin zamanında ödenmemesi yapılandırmayı bozan bir durum değil. Ancak geç ödeme nedeniyle aylık yüzde 2,50 oranında gecikme zammı işliyor.
Yazar: Recep Bıyık
Kaynak: https://www.ekonomim.com/
