R.Gazete No: 32885
R.G. Tarihi: 29.4.2025
Yargıtay 3. Hukuk Dairesinden:
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
Esas No: 2024/3918
Karar No : 2025/1264
İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : Denizli Tüketici Mahkemesi
TARİHİ : 05.10.2023
SAYISI : 2022/766 E., 2023/615 K.
DAVACI : Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (DESKİ) vekili Avukat ...
DAVALI : ...vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ : 24.11.2022
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Pamukkale İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığının 26.10.2022 tarihli ve 139520220002636 no.lu kararının hukuka aykırı olduğunu, dava konusu uyuşmazlığın tüketici işlemi olmadığını, haksız fiil olduğunu, Hakem Heyetinin görevi olmayan konuda hukuka aykırı olarak karar verdiğini, idare tarafından yapılan incelemeler sonucu araçta hasar oluşturduğu iddia edilen kanalizasyon muayene bacasının etrafında çukurluğun bulunmadığının tespit edildiğini, kaza tutanağı olmadığı için kazanın o yolda meydana gelip gelmediği ya da böyle bir kazanın oluşup oluşmadığının tespitinin imkansız olduğunu, yolda şayet onarım yapım çalışması gerekliliği var ise ilgili Belediyenin üst yapıyı ya hiç yapmaması ya da gereği gibi yapmamasından kaynaklı olduğunu belirterek Pamukkale Tüketici Hakem Heyetinin 26.10.2022 tarihli ve 139520220002636 no.lu kararının iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin 24.06.2022 tarihinde 20 AET 328 plakalı araç ile seyir halinde iken davacının çalışmasını tamamladıktan sonra herhangi bir uyarıcı ya da ikaz işareti bulunmadığı için çalışma sırasında oluşan çukura girerek aracında hasar meydana geldiğini, müvekkilinin olaydan bir gün sonra davacı Kuruma başvuru yaptığını, ancak herhangi bir muhatap bulamadığını, bunun üzerine Çınar Polis Karakoluna giderek şikayetçi olduğunu, aynı zamanda Tüketici Hakem Heyetine başvuru yaptığını, davacı Kurumun kusurlu olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
îlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Denizli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İçme Suyu ve Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı tarafından kullanıma sunulan rögar kapağının bulunduğu çukura düşen dava konusu 20 AET 328 plakalı aracın karterinin zemine çarpması sonucu araçta hasar oluştuğu, araçta oluşan bu hasarın onarım tutarının KDV dahil 4.169,48 TL olduğu, davacı Kurumun herhangi bir tedbir almaması sebebiyle davalı tüketicinin tespit edilen zararından sorumlu olacağı gerekçesiyle davacının davasının kısmen kabulü ile itiraza konu Pamukkale İlçe Hakem Heyeti Başkanlığının 26.10.2022 tarihli ve 139520220002636 sayılı kararında yer alan; "Şikayet edilen tarafından 4.456,83-TL'nin başvurana ödenmesine," ibaresinin söz konusu itiraz edilen Hakem Heyeti kararından çıkarılarak, bunun yerine; "4.169,48 TL maddi zarar tutarının şikayet edilen Denizli Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünden (DESKİ) alınarak başvuran tüketici Özkan Çetin'e ödenmesine" ibaresinin eklenmesi suretiyle itiraza konu Pamukkale İlçe Hakem Heyeti Başkanlığı kararının değiştirilerek onanmasına, fazlaya ilişkin sair istemlerin reddine, karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararma yönelik Adalet Bakanlığınca; davaya konu talebin 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un (6502 sayılı Kanun) kapsamı dışında olduğu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) haksız fiillere ilişkin hükümleri kapsamında olduğu, dolayısıyla taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işleme dayanmayan haksız fiilden kaynaklı uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetinin görevli olmadığı dikkate alınarak, Mahkemece Hakem Heyeti kararının iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek, kanun yararına temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, yol çalışması sırasında aracın hasar görmesi nedeniyle uğranılan zararın tazminine dair Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararın iptali istemine ilişkin olup, kanun yararına temyiz aşamasında uyuşmazlık, dava konusu uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığı, Tüketici Hakem Heyetinin görevli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
6502 sayılı Kanun'un 3. maddesine göre tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi, tüketici işlemi; mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder.
6502 sayılı Kanun'un 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa Tüketici Mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Bir hukuki işlemin sadece 6502 sayılı Kanun'da düzenlenmiş olması tek başına o işlemden kaynaklanan uyuşmazlığı Tüketici Mahkemesinde görülmesini gerektirmez. Bir hukuki işlemin 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabul edilmesi için taraflardan birinin tüketici, diğer tarafın ise satıcı, sağlayıcı ya da müteşebbis olması gerekir.
Somut olayda, davacı idarenin karayollarında can ve mal güvenliğinin sağlanması kamu görevinin yerine getirilmesi esnasından zararın meydana geldiği, talebin haksız fiilden kaynaklandığı, davacı Kurumun mesleki ve ticari amaçla hareket etmediği, bu bağlamda davalının da tüketici olarak değerlendirilemeyeceğinden taraflar arasındaki uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanun kapsamında kaldığının kabulü de mümkün değildir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz.
O halde Mahkemece, davaya konu talebin 6502 sayılı Kanun'un kapsamı dışında olduğu, TBK'nm haksız fiillere ilişkin hükümleri kapsamında olduğu, dolayısıyla taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işleme dayanmayan haksız fiilden kaynaklı uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetinin görevli olmadığı dikkate alınarak, Mahkemece Hakem Heyeti kararının iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığının kanun yararına temyiz isteminin kabulü gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanun'un 363/1 hükmüne dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA, Kararın bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
----------o----------
