R.Gazete No: 32878
R.G. Tarihi: 22.4.2025
Yargıtay 3. Hukuk Dairesinden:
YARGITAY İLÂMI
Esas No: 2024/3917
Karar No: 2025/1263
İlk Derece Mahkemesince kesin olarak verilen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Davacı; müvekkilinin mesafeli satış sözleşmesi ile dava dışı alışveriş sitesinden aldığı telefonların teslim edilmediğini, ödemeye rağmen ürünün tarafına gönderilmemesi ve yapılan ödemenin de tarafına iade edilmemesi nedeniyle bedel iadesi talebiyle Tüketici Hakem Heyetine başvurduğunu, talebinin reddedildiğini belirterek Tüketici Hakem Heyeti kararının iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili; davacı tüketici ile müvekkilinin tüketici işlemi gerçekleştirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
îlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Tüketici Hakem Heyeti tarafından uyuşmazlığın esasına ilişkin bir inceleme yapılmaksızın görevsizlik kararı verildiği, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile İzmir İl Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığının 17.11.2022 tarihli ve 007920220001278 sayılı kararının esası incelenmeksizin iptaline, kararın kesinleşmesini müteakip bir suretinin davacı tüketicinin başvurusu hakkında usulüne uygun şekilde incelemek yapmak ve bir karar vermek üzere İzmir İl Tüketici Sorunları Hakem Heyetine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 28.10.2023 tarihli ek kararıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 305/A maddesi gereğince hükmün tamamlanmasına karar verilerek davanın kabulü ile İzmir İl Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığının 17.11.2022 tarihli ve 007920220001278 sayılı kararının esası incelenmeksizin iptaline, talep konusu olan 14.200,00 TL bedelin Hakem Heyetine başvuru tarihi olan 14.10.2022 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar tarihi itibariyle vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 05.03.2024 tarihli ilamıyla; Mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle davalı vekilinin ek karar ve asıl karara yönelik istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Sebepleri
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararma yönelik Adalet Bakanlığınca; Mahkemece, HMK'nm 305/A maddesinde, hakkında tamamen veya kısmen karar verilmeyen hususlarda hükmün tamamlanmasına ilişkin ek kararın verilebileceği düzenlendiğinden, gerekçede ve hükmün beşinci bendinde davacı tüketicinin başvurusu hakkında usulüne uygun şekilde inceleme yapmak ve karar vermek üzere kararın hakem heyetine gönderilmesine karar verildiği, bu bağlamda bedel iadesine ilişkin talep hakkında Mahkemece açıkça ve gerekçesi gösterilmek suretiyle verilmiş bir karar olduğu dikkate alınmadan hükmün değiştirilmesine sebep olacak ve tamamlanmasına karar verilen hâliyle, hükmün birinci ve beşinci bentleri arasında çelişki oluşturacak şekilde ve uyuşmazlığın esası hakkında yapılmış bir inceleme olmamasına rağmen ödenen bedelin faizi ile iadesine ilişkin ek karar verilmiş olmasının ve yine Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 11.05.2023 tarihli ve 2023/2056 E., 2023/1422 K. ve 06.11.2023 tarihli ve 2023/1366 E., 2023/3075 K. sayılı kanun yararına bozma ilâmlarında da belirtildiği üzere 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un (6502 sayılı Kanun) 70/4. maddesi gereğince Mahkemece işin esasına girilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken gerekçeli kararda yazılı şekilde inceleme yapmak ve karar vermek üzere kararın Hakem Heyetine gönderilmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek, kanun yararına temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, alışveriş sitesinden alman ürünlerin teslim edilmemesi nedeniyle ödenen bedelin ödeme aracısı davalıdan tahsili talebinin reddine dair Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali istemine ilişkin olup, kanun yararına temyiz aşamasında uyuşmazlık, ek kararın hükmün tamamlanması niteliğinde usule uygun olup olmadığı ve dava konusu hakkında Mahkemece işin esasına girilerek hüküm kurulup kurulmayacağı noktasında toplanmaktadır.
1. Mahkemece verilen ek kararın hükmün tamamlanması niteliğinde usule uygun olup olmadığı konusunda kanun yararına temyiz isteminin incelenmesinde;
6100 sayılı Kanun'un 305/A maddesinde; "Taraflardan her biri, nihaî kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde, yargılamada ileri sürülmesine veya kendiliğinden hükme geçirilmesi gerekli olmasına rağmen hakkında tamamen veya kısmen karar verilmeyen hususlarda, ek karar verilmesini isteyebilir. Bu karara karşı kanun yoluna başvurulabilir. " hükmü düzenlenmiştir. 28.07.2020 tarihinde yürürlüğe giren HMK 305/A maddesine göre taraflardan her biri nihai kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde yargılamada ileri sürülmesine veya kendiliğinden hükme geçirilmesi gerekli olmasına rağmen hakkında tamamen veya kısmen karar verilmeyen hususlarda ek karar verilmesini isteyebilirler.
Dava dosyasının incelenmesinde; davacı dava dilekçesinde açıkça, Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali ve ödenen 14.200,00 TL'nin ödeme tarihi olan 25.09.2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan tahsilini talep ettiği, Mahkemece davanın kabulü ile İzmir 11 Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığının 17.11.2022 tarihli ve 007920220001278 sayılı kararının esası incelenmeksizin iptaline, kararın kesinleşmesini müteakip bir suretinin davacı tüketicinin başvurusu hakkında usulüne uygun şekilde incelemek yapmak ve bir karar vermek üzere İzmir 11 Tüketici Sorunları Hakem Heyetine gönderilmesine karar verildiği, davacının bedel iadesi talebi konusunda inceleme yapılması için dosyanın İzmir 11 Tüketici Sorunları Hakem Heyetine gönderilmesine ilişkin hüküm kurulduğu, davacının talepleri hakkında tamamen veya kısmen karar verilmeyen bir hususun bulunmadığı anlaşılmıştır.
O halde Mahkemece, gerekçede ve hükmün beşinci bendinde davacı tüketicinin başvurusu hakkında usulüne uygun şekilde inceleme yapmak ve karar vermek üzere kararın Hakem Heyetine gönderilmesine karar verildiği, bu bağlamda bedel iadesine ilişkin talep hakkında Mahkemece açıkça ve gerekçesi gösterilmek suretiyle verilmiş bir karar olduğu dikkate alınmadan hükmün değiştirilmesine sebep olacak ve tamamlanmasına karar verilen hâliyle hükmün birinci ve beşinci bentleri arasında çelişki oluşturacak şekilde ve uyuşmazlığın esası hakkında yapılmış bir inceleme olmamasına rağmen ödenen bedelin faizi ile iadesine ilişkin ek karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz isteminin kabulü gerekmiştir.
2. Mahkemece işin esasına girilerek hüküm kurulup kurulmayacağı konusunda kanun yararına temyiz isteminin incelenmesinde;
6502 sayılı Kanun'un Karar ve Karara İtiraz başlıklı 70/4. maddesinde "îtıraz olunan kararın, esas yönünden kanıma uygun olup da, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmiş olmasından dolayı itirazın kabul edilmesi gerektiği veya kanuna uymayan husus hakkında yeniden yargılamayı gerektirmediği takdirde Tüketici Mahkemesi evrak üzerinde, kararı değiştirerek veya düzelterek onama kararı verebilir. Tarafların kimliklerine, ticari unvanlarına ait yanlışlıklarla, yazı, hesap veya diğer açık ifade yanlışlıkları hakkında da bu hüküm uygulanır. Karar, usule ve kanuna uygun olup da gösterilen gerekçe doğru bulunmazsa, gerekçe değiştirilerek veya düzeltilerek onanır." hükmü düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinde; Mahkemece dava konusu olaya ilişkin inceleme yapılmak üzere dosyanın Tüketici Hakem Heyetine gönderildiği anlaşılmaktadır. Ancak Dairemizin 11.05.2023 tarihli ve 2023/2056 E, 2023/1422 K. ve 06.11.2023 tarihli ve 2023/1366 E., 2023/3075 K. sayılı emsal kanun yararına bozma ilâmlarında da belirtildiği üzere 6502 sayılı Kanun'un 70/4. maddesi gereğince Mahkemece işin esasına girilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğundan Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz isteminin kabulü gerekmiştir.
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlığının HMK'nın 363/1 hükmüne dayalı kanun yararına temyiz istemlerinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Kararın bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
----------o----------
