• Vergi     • Vergi Usul Mevzuatı    

7318 SAYILI KANUN İLE GETİRİLEN VERGİSEL DÜZENLEMELER

Nadir GÜLHAN

YMM, E. Hesap Uzmanı

Özet

"7318 sayılı "Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 30/4/2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun, özellikle Vergi suçları açısından önemli hükümler içermektedir.

Bu çalışmada, bu Kanunla getirilen düzenlemelere ve getiriliş gerekçelerine yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

7318, vergi suçu, VUK, fatura düzenleme.

1.  Giriş

7318 sayılı "Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 30/4/2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yazıdaki amacımız, bu Kanun’da getirilen düzenlemeleri özetlemek ve önemli gördüğümüz noktaları vurgulamaktır.

Kanun 17 maddeden oluşmakta olup bunun ilk 5 maddesi 213 sayılı Vergi Usul Kanununa ilişkin olup bazı alanlarda Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB)’na yetkiler verilmektedir. 7318 sayılı Kanun, VUK’un  aşağıdaki maddelerinde değişiklik yapmaktadır:

M. 213                      : Fatura Nizamı

M. Mük. 257             : Yetki

M. Mük. 355             : Bilgi Vermekten Çekinenler ile 107/A, 256, 257, Mükerrer 257 nci madde ve Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi Hükmüne Uymayanlar İçin Ceza

M. 359                      : Kaçakçılık Suçları ve Cezaları

M. 367                      : Bazı Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasında Usul

2.  Fatura Düzenleme Süresini İndirme veya Teslim / Hizmet İfası Anına Bağlama Konusunda HMB’na Yetkisi Verilmesi

7318 sayılı Kanunun 1’inci maddesi uyarınca; (azami 7 günlük sürede) fatura düzenlenmesine ilişkin süreyi "indirmeye" ya da faturanın "malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesi" zorunluluğu getirme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki verilmektedir. Maddede bu yetkinin;

-   Mal veya hizmetin nev’i,

-   Miktarı,

-   Fiyatı,

-   Tutarı,

-   Satışın yapılma şekli,

-   Faaliyet konusu,

-   Sektör

-   Mükellefiyet türünü

ayrı ayrı veya birlikte dikkate alınarak kullanılabileceği düzenleme altına alınmaktadır.

Bu yetkiyle birlikte, HMB’na, bu kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte gözeterek azami 7 günlük fatura düzenleme süresini indirime ya da bu süreyi tamamen kaldırarak mal teslimi ya da hizmet ifası anına bağlama konusunda yetki verilmektedir.

Maddenin gerekçesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadele etme ve vergi güvenliğini sağlama amacına vurgu yapılmaktadır.

3.  5015 ve 5307 Sayılı Kanunlar Kapsamında Faaliyette Bulunanlardan Teminat İsteme Konusunda HMB’na Yetkisi Verilmesi

7318 sayılı Kanunun 2’nci maddesiyle; 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile bu madde uyarınca bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretleri kullanma zorunluluğu getirilen ürünleri imal veya ithal edenlerden teminat isteme konusunda HMB’na yetki verilmektedir.

Maddeye göre;

-   Yeni işe başlayanlarda 10 milyon Türk lirasına kadar,

-   Faaliyeti devam edenlerde 100 milyon Türk lirasını geçmemek üzere bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının %1’ine kadar,

-   Ayrıca bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretler verilmesinden önce bu ürünler nedeniyle hesaplanan özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi tutarının toplamına kadar, doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla, 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde yer alan menkul mallar hariç olmak üzere anılan maddede sayılan türden teminat alma konusunda,

yetki verilmektedir.

Ayrıca; mükelleflerin;

-   Faaliyet alanı,

-   Hukuki statüsü,

-   Mükellefiyet süresi,

-   Aktif veya öz sermaye büyüklüğü,

-   Çalışan sayısı,

-   Hakkında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde olumsuz rapor ya da tespit bulunup bulunmadığı,

-   İş veya üretim hacmi ile

-   Ürün ve mükellef gruplarını

ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak, teminatın; türünü, tutarını, verilmesi gereken zamanı, iadesi ile tamamlanmasına ilişkin hususları belirlemeye, teminat tutarını lisansa tabi faaliyetlerde lisans türleri itibarıyla farklılaştırmaya, bentte yer alan oran ve tutarları sıfıra kadar indirmeye ve iki katına kadar artırmaya, hangi hâllerde teminat aranılmayacağını ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirleme konusunda da HMB’na yetki verilmektedir.

Madde gerekçesinde, doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlama amacına yönelik olarak bu düzenlemenin getirildiği vurgulanmaktadır.

4.  Mük. 257/8 (Yukarıda Yer Alan Teminat Zorunluluğu) Hükmüne Uymayanlara Kesilecek Ceza

7318 sayılı Kanunun 3’üncü maddesi uyarınca; yukarıda yer verdiğimiz mük. 257/8’inci maddede yer alan teminat zorunluluğuna uymayanlara mük. 355/1’inci maddede yer alan tutarın (2021 yılı için 2.500 TL) 10 katından (2.500 * 10 = 25.000 TL) az olmamak üzere ve 1.000.000 TL’den fazla olmamak bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3’ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesileceği düzenleme altına alınmaktadır.

Madde gerekçesinde, yeni işe başlayanlardan teminat verme zorunluluğuna uymayanlara mük. 355/1’de yer alan cezanın 10 katı kadar (2021 yılı için 25.000 TL) ceza kesileceği belirterek önceki yıl satış tutarı bulunmayan işletmeler açısından olası tartışmalar ortadan kaldırılmıştır.

5.  Bazı Fiiller İçin Hapis Cezası İhdas Edilmesi

7318 sayılı Kanunun 4’üncü maddesiyle bazı fiiller için hapis cezası öngörülmektedir. Düzenlemeyle, VUK’un kaçakçılık suç ve cezalarının düzenlendiği 359’uncu maddesine (ç) bendi eklenmekte ve

-   Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmediği halde ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran,

-   Donanım veya yazılımını değiştiren veya

-   Yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına veya harici donanım veya yazılımlarla olan bağlantı sistemine ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemlere fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek gerçekleştirilen satışlara ait mali belge veya bilgilerin cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen,

-   Cihazda kayıt altına alınan bilgileri değiştiren veya silen,

-   Ödeme kaydedici cihaz veya bağlantılı diğer donanım ve sistemler ya da kayıt dışı satışın önlenmesi için kurulan elektronik kontrol ve denetim sistemleri veya ilgili diğer sistemler tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyen,

-   Bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenlerin,

üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı hüküm altına alınmaktadır.

Madde gerekçesinde; kayıt dışı ekonomi ve vergi kaçakçılığıyla etkin mücadele amacına vurgu yapılmaktadır.

6.  VUK’un 359/Ç Bendindeki Suçlar İçin Ayrı Bir Usul Benimsenmektedir

7318 sayılı Kanunun 5’inci maddesiyle VUK’un 367’nci maddesinin sonuna dördüncü fıkra eklenmekte ve bu fıkra ile yukarıda detaylarına yer verilen VUK’un 359/ç bendindeki kaçakçılık fiillerinin cezalandırılması usulüne ilişkin düzenlemeye yer verilmektedir.

Buna göre; VUK’un 359’uncu maddesinin (ç) fıkrasında yazılı suçların işlendiğinin inceleme sırasında tespiti halinde incelemenin tamamlanması beklenmeksizin, sair suretlerle öğrenilmesi halinde ise incelemeye başlanmaksızın Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından maddede sayılan tespitlere ilişkin rapor düzenlenir ve rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte durum Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir. Kamu davasının açılması için incelemenin tamamlanması şartı da aranmaz.

Düzenlemeyle, 367’nci maddedeki genel rejim olan "incelemenin tamamlanarak mütalaayla birlikte suç duyurusunda bulunulması" şartının 359/ç maddesindeki suçlar bakımından uygulanmayacağı hüküm altına alınmaktadır. Bu suçlar için incelemenin tamamlanması beklenmeden, inceleme başlamadıysa da incelemeye başlanılmadan Vergi Müfettişleri ya da Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından bir tespit raporu düzenlenmesi ve rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte suç duyurusunda bulunulması öngörülmektedir. İlaveten; kamu davası açılması için de incelemenin tamamlanmasına gerek bulunmadığı düzenlenmektedir.

7.  Sonuç

7318 sayılı Kanunun vergi konusundaki düzenlemelerini genel hatlarıyla özetlediğimiz bu çalışmada, VUK’un fatura düzenleme sürelerinin indirilmesi ya da teslim / hizmet ifası anına bağlanması ve petrol / LPG mevzuatına tabi olanlar için teminat istenmesi konularında HMB’na yetki verilmektedir. Ayrıca, 359’uncu maddeye eklenen (ç) bendi ve 367’nci maddeye eklenen dördüncü fıkra ile elektronik sistemlere ilişkin suçlar ihdas edilerek bunların cezalandırılması usulünde genel rejimden daha farklı bir usule geçilmesinin düzenleme altına alındığını görmekteyiz.