Mükellef Olmayanlardan Kullanılmış Motorlu Taşıt Alımında Gider Pusulası Düzenlenmesi Gerekip Gerekmediği

MİKTAT KESKİN - YMM - 28 Eylül 2018

MDERGI/8751A.012

(Ekim 2018 Sayı 178)

 

MÜKELLEF OLMAYANLARDAN KULLANILMIŞ MOTORLU TAŞIT ALIMINDA GİDER PUSULASI DÜZENLENMESİ GEREKİP GEREKMEDİĞİ

 

Miktat KESKİN

Yeminli Mali Müşavir

 

Özet

Hazine ve Maliye Bakanlığı muhtelif tarihlerde vermiş olduğu özelgelerde vergi mükellefiyeti bulunmayan kişilerden, mükelleflerce yapılan kullanılmış motorlu taşıt alımında gider pusulası düzenlenmesi gerektiği yönünde görüş bildirmiştir.

Danıştay ise mükellef olmayanlardan yapılan ikinci el araç alımlarında gider pusulasına gerek bulunmadığı görüşündedir. Bu nedenle söz konusu alımlarda gider pusulası düzenlenmediği gerekçesiyle kesilen özel usulsüzlük cezalarına karşı açılacak davaların mükellef lehine sonuçlanması ihtimali yüksektir.

Anahtar Kelimeler: Gider pusulası, kullanılmış motorlu taşıt, noter satış senedi.

 

1. Konu İle İlgili İdari Görüş ve Yargı Kararı

Vergi Usul Kanunu'nun 234. maddesinde, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu belirtilmiştir. Bu belge altın, mücevher gibi zati eşyalarını satan kimselerden satın alınan kıymetler için düzenlenmek zorundadır.

230 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin "Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Satışında Belge Düzeni" başlıklı bölümünde, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin taşıt ve diğer sabit kıymetlerini satmaları dolayısıyla fatura düzenleme yükümlülüklerinin bulunmadığı, öte yandan, bu mükelleflerce yapılan taşıt satışının noter satış sözleşmesi ile diğer sabit kıymet satışlarının ise gider pusulası düzenlenerek tevsik edilmesinin mümkün bulunduğu açıklamalarına yer verilmiştir.

Görüleceği üzere, vergi mükelleflerinin faaliyetleri gereği Vergi Usul Kanunu'nda sayılan belgelerden herhangi birini düzenlemeleri gerekmektedir. Ancak, yukarıda belirtilen Tebliğ ile yalnızca basit usul mükelleflerinin taşıtlarını satmalarında noter satış sözleşmeleri düzenleyebilecekleri yönünde düzenleme yapılmış olup, gerçek usulde vergiye tabi olmayan mükellefler için herhangi bir düzenlemeye gidilmemiştir.

Bu açıklamalara göre İdarenin noter satış senedinin Vergi Usul Kanunu'nda yer alan vesikalardan biri olmaması nedeniyle, vergi mükellefiyeti olmayan kişilerden noter satış senedi ile satın alınacak taşıtlar için gider pusulası düzenlenmesi gerektiği görüşünde olduğu anlaşılmaktadır.

Keza Mersin Vergi Dairesi Başkanlığı ta-rafından verilen 15.07.2011 tarih ve 2010.701.59.33 sayılı özelgede bu husus belirtilmiş olup mükellef olmayanlardan yapılan motorlu taşıt alımlarında gider pusulası düzenlemeyenlere usulsüzlük cezası kesilmektedir.

VUK'nun 234. maddesinde mükelleflerin mükellef olmayanlardan noter senedi ile yapacakları alımlar için gider pusulası düzenleneceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır.

Danıştay Üçüncü Dairesi'nin 13.04.2017 tarih ve E.2016/10706 ve K.2017/2848 sayılı kararında "davacı şirketin noter satış senediyle satın aldığı otomobilin 213 sayılı Kanunun 234 üncü maddesinde belirtilen altın, mücevher gibi kıymetli eşya niteliği taşımadığının ve aracın satıcısının vergiden muaf esnaf olmadığının tartışmasız olduğu olayda alım satıma konu araçla ilgili olarak gider pusulası düzenlemesi zorunluluğundan söz edilemeyeceğini" görüşü ile, aksi yöndeki bölge idare mahkemesi kararının kanun yararına bozulmasına hükmedilmiştir.

Söz konusu karar 13 Aralık 2017 tarih ve 30269 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

 

2. Sonuç

Resmi Gazete'de yayınlanan Danıştay kararına göre VUK'nun 234. maddesi esas alınarak mükellef olmayanlardan yani nihai tüketiciden yapılan motorlu taşıt alımlarında gider pusulası düzenlenmesi gerektiği görüşü ile usulsüzlük cezası kesilmesi Vergi Usul Kanunu'na uygun değildir.

Söz konusu Danıştay kararı, VUK 234. maddesine göre bu şekilde kesilecek usulsüzlük cezalarına karşı açılacak davaların kazanılma ihtimalinin çok yüksek olduğunu göstermektedir.

Mükellef olmayanlardan yapılan taşınmaz alımlarında da Mali İdaresince gider pusulası aranmakta olup, bu uygulama bize göre de aynı gerekçelerle yasaya uygun değildir.

 

 

 

 

Kaynakça

-230 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği

-Vergi Usul Kanunu

 

----------o----------