Tacirler arasında akdedilen hizmet sözleşmesi ve karma sözleşmelerde "iş günü" kavramı sözleşme hükmüyle belirlenebilir mi?

Cevap: Gerek tacirler arasında akdedilen "hizmet sözleşmesi" gerek "karma sözleşmeler"; diğer bir ifadeyle, yasalarda düzenlenmiş bulunan çeşitli sözleşme tiplerine ilişkin değişik öğeleri, yasada öngörülmeyen biçimde bir araya toplayarak oluşturan sözleşmelerde, "iş günü" kavramının belirlenmesi ve uygulamasının İş Hukuku anlamında bilinen ve tatbik edilen "iş günü" bakımından farklılık gösterebilmesi hukuken mümkündür.  İş Hukuku, prensip olarak işçiyi koruma esasına dayanmakla birlikte, yoruma açık yahut serbestiye tabi hususlarda yine işçi lehine uygulama prensibinden hareket etmektedir. Ancak, borçlar hukuku bakımından "sözleşme serbestisi" prensibinden hareket etmek suretiyle bir menfaatler dengesi aranmaksızın "iş günü" kavramının taraflarca serbestçe yorumlanıp sözleşme hükmüyle belirlenebilmesi hukuken mümkündür. Örneğin; bir apartman kapıcısı, apartmanda kendine ayrılan kapıcı dairesinde oturma hakkına sahip olarak ve apartmanın kapıcılık hizmetlerini yürütmek üzere bir kapıcılık sözleşmesi yaparsa, bu "karma" nitelikte bir sözleşmedir. Burada, kapıcının kapıcı dairesinde oturması "kira" sözleşmesinin öğesini, apartmanın temizlik bakım ve özel hizmetlerini yürütmesi de "iş (hizmet)" sözleşmesinin öğesini oluşturmaktadır.  Böylelikle kira ve iş sözleşmesinin öğeleri birleştirilerek bağımsız bir sözleşme olan kapıcılık sözleşmesi yapılmaktadır. Bu sözleşmede, kapıcılık hizmetleri ve apartmanın temizlik bakım ve özel hizmetlerini yürütmesi işleri için "iş günü" tanımı, sözleşme hükmüyle özel olarak düzenlenebilir, işin niteliği ve tarafların ihtiyacı uyarınca örneğin cumartesi ve pazar günlerinde de kapıcılık sözleşmesi konusu işlerin yürütülmesi taraflarca kararlaştırılabileceği gibi, hafta içi mutabık kalınacak bazı gün(ler) iş günü kapsamı dışında tutulabilir. Yine arsa payı karşılığı kat yapımı (inşaat) sözleşmesi de borçlar hukuku bakımından bir karma sözleşme niteliğindedir. Bu sözleşmeyle bir yandan taşınmaz maldaki belli bir payın mülkiyetinin öbür tarafa geçirilmesi (satış vaadi); diğer tarafça da bir eserin yapılması (eser) üstlenilmiştir. Yargıtay'a göre, böyle bir sözleşmede, her bir edime, alındığı sözleşmeye ilişkin kuralların doğrudan doğruya uygulanması gerekir. Dolayısıyla, yapı yapma edimi için eser sözleşmesine; arsa payı mülkiyetinin devir borcu için de satış vaadine ilişkin kurallar uygulanmalıdır . Bu doğrultuda, "iş günü" tanımının sözleşme hükmüyle belirlenmesi, gerek tarafların ticari ve operasyonel ihtiyaç ve takdirleri gerekse sözleşme konusu iş ve işlemlerin niteliği göz önünde bulundurularak taraflarca ayrıca ve açıkça düzenlenecek sözleşme hükmüyle tanımlanarak belirlenmesi hukuken mümkündür.