Sabit Kıymet Satış Karına İlişkin Özel Fonun Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulması

Özet

Fiyatlar genel seviyesindeki sürekli ve önemli artışlar, vergi matrahının oluşmasında bazı mükelleflerin lehine, bazı mükelleflerin de aleyhine sonuçlar doğurmaktadır. Daha açık bir ifade ile borçlanarak çalışanların vergi matrahı suni olarak azalırken, öz sermayesi ile çalışanların vergi matrahı suni olarak artmaktadır. Bu da vergi adaletini ve ticaret hayatındaki rekabet ortamını zedelemektedir. Bunun sonucu olarak da işletmeler öz sermaye ile çalışmaktan uzaklaşıp, borçlanmaya yönelmekte, bu durum, ülkemizin kaynak dağılımını ve işletmelerin malî dengelerini bozmakta ve malî yapının zayıflamasına yol açmaktadır. Ayrıca bu husus işletmelerin öz sermayelerini azaltmakta, yatırım ve istihdam politikalarını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle katlanılan finansman maliyeti, vergi matrahlarının büyük ölçüde azalmasına sebebiyet vermektedir. Bütün bunların yanında, malî tabloların çok yönlü fonksiyonları da işlevsiz kalmaktadır. Yatırımlar, kredi tahsisleri ve kâr dağıtımları açısından hatalı kararlar alınabilmekte, işletmenin yönetimi ile ilgili performans sistemleri anlamsız hale gelmektedir. Büyük emek verilen, büyük kaynaklar aktarılan muhasebe işlemleri anlamsız ve işe yaramaz rakam yığınları üretmekte, bunun işletme ekonomilerinde doğurduğu zararlar, son noktada, vergi potansiyelinin de aşınmasına yol açmaktadır. Enflasyon düzeltmesi, gelecekte enflasyon tamamen yok olsa dahi geçmişte yaşanan enflasyonun yol açtığı ve malî tablolarda yarattığı tahribatı düzeltmekte, dolayısıyla, işletmelerin öz sermayelerinin gerçek boyutları ile değerlendirilmesine olanak sağlamaktadır. Ülkemizde uzun yıllardır süren yüksek enflasyon, çok çeşitli tahribatlarının yanında, malî tabloları da bozmuş ve malî tabloların gerçek durumu yansıtmaktan uzaklaşmasına yol açmıştır. Enflasyonun malî tablolar üzerindeki olumsuz etkilerini gidermek üzere Kanunda yer alan şartların oluşmasıyla da 31.12.2023 sonu itibariyle bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından (Kazançlarını işletme hesabı esasına göre tespit eden mükellefler ile serbest meslek erbapları 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (6) numaralı bendi uyarınca amortismana tabi iktisadi kıymetleri için) enflasyon düzeltmesi yapılacaktır. İşbu yazımızda VUK’un 328. Maddesine göre oluşan özel fonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması hususuna değinilmiştir.

Aylık Mevzuat Dergisi Nisan Sayısını incelemek için tıklayınız.

1998 yılından itibaren tüm dergi arşivine ulaşmak ve Dergi Aboneliklerimizi incelemek için tıklayınız.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon düzeltmesi, özel fonlar, atik.

Yazar: Ahmet Korkmaz

Kaynak: Lebib Yalkın Aylık Mevzuat Dergisi Nisan Sayısı 2024