R.Gazete No: 32448
R.G. Tarihi: 2.2.2024
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
Karar No: 12404
Karar Tarihi: 01/02/2024
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 01/02/2024 tarihli toplantısında; aşağıdaki "İletim Sisteminde Yer Alan Sayaçlarda Hatalı Ölçüm Kaydedilmesi veya Ölçüm Kaydedilmemesi ile Sayaca/Ölçü Devresine Müdahale Durumunda Tesis Edilecek İşlemlere İlişkin Usul ve Esasların kabul edilerek Resmî Gazete'de yayımlanmak üzere Cumhurbaşkanlığına gönderilmesine,
karar verilmiştir.
İLETİM SİSTEMİNDE YER ALAN SAYAÇLARDA HATALI ÖLÇÜM
KAYDEDİLMESİ VEYA ÖLÇÜM KAYDEDİLMEMESİ İLE SAYACA/ÖLÇÜ
DEVRESİNE MÜDAHALE DURUMUNDA TESİS EDİLECEK İŞLEMLERE
İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
MADDE 1- (1) Bu Usul ve Esasların amacı, iletim sistemine bağlı ölçüm noktalarında bulunan uzlaştırmaya esas ana sayacın veya ana ve yedek sayacın uzaktan okunamadığının veya hatalı okunduğunun, kayıt yapmadığının veya kontrol ve test sonucu hatalı ölçüm yaptığının, mührünün kopartıldığının veya sayaçların doğru ölçüm yapmasına engel olacak mahiyette sayaçlara ya da ölçü devresine herhangi bir müdahalede bulunulduğunun tespit edildiği durumlarda, kullanıcının sayaç verilerinin ve müdahale zamanının tespit edilmesinde kullanılacak yöntemlerin belirlenmesidir.
(2) Bu Usul ve Esaslar, iletim sistemine verilen ya da iletim sisteminden çekilen elektrik enerjisini ölçen sayaçları kapsar.
MADDE 2- (1) Uzlaştırmaya esas ana sayaç verisinin otomatik olarak uzaktan okunamadığı veya uzaktan okuma sisteminin hatalı okuma yaptığının tespit edilmesi halinde, ana sayacın verisi yerinde okuma yapılarak elde edilir.
Sayacın/sayaçların kaydettiği ölçüm verilerinin hatalı olması
MADDE 3- (1) Ölçüm noktasında yer alan uzlaştırmaya esas sayacın/sayaçların arızalanması, bağlantılarında veya bağlantılı olduğu ölçü transformatörlerinde ölçüm verilerini etkileyecek şekilde arıza meydana gelmesi, sayaçta/sayaçlarda kayıtlı konfigürasyon (çarpan) bilgisinin hatalı olduğunun tespit edilmesi gibi durumlarda sayacın/sayaçların kaydetmiş olduğu verilerin hatalı olduğu kabul edilir.
(2) Uzlaştırmaya esas ana sayacın veya ana ve yedek sayacın verilerinin hatalı olduğunun tespiti durumunda, bu Usul ve Esaslarda belirtilen yöntemler kullanılarak ilgili ölçüm noktasına esas ölçüm verileri tespit edilir ve ilgili mevzuatta düzenlenen hesaplamalarda bu veriler kullanılır.
(3) Sayacın ölçüm yapmaması veya yanlış ölçüm yapmasından dolayı oluşan ölçüm farkları ve ilgili döneme esas iletim tarifeleri esas alınarak hesaplanan iletim bedelleri, sorunun tespitinden itibaren 10 iş günü içinde kullanıcıya tek seferde fatura edilir veya iade işlemi gerçekleştirilir ve bu işlemlerde gecikme zammı uygulanmaz. Ölçüm farkları Geçmişe Dönük Düzeltme Kalemi (GDDK) işlemlerinin yapılması için sorunun tespitinden itibaren 10 iş günü içerisinde EPİAŞ'a gönderilir.
Uzlaştırmaya esas sayacın/sayaçların hatalı veri kaydetmesi veya veri kaydetmemesi
MADDE 4- (1) Uzlaştırmaya esas ana sayaca ait yük profilinde hiç veri olmadığının veya verilerin herhangi bir nedenle eksik veya fazla olduğunun tespiti halinde öncelikle yedek sayaçta yer alan eş zamanlı periyot verileri kullanılır.
(2) Ölçüm noktasında yer alan uzlaştırmaya esas ana ve yedek sayaçların her ikisinin de aynı periyota ait verileri faz kaybı, sayaç konfıgürasyonunda çarpan değeri hatası gibi sebeplere bağlı olarak hatalı kaydettiğinin tespit edildiği durumlarda mevcut sayaç verileri üzerinden matematiksel hesaplamalar yapılarak veriler elde edilir.
(3) Ölçüm noktasında yer alan uzlaştırmaya esas ana ve yedek sayacın her ikisinin de aynı periyota ait verileri kaydetmediğinin tespit edilmesi durumunda;
a) Bir transformatör merkezinde hem transformatör çıkışında hem de aynı bara üzerinde yer alan tüm fiderlerde sayaç var ise, barada yer alan tek bir ölçüm noktasında veri kaydedilmediğinin tespit edilmesi ve diğer sayaç verilerinin doğruluğunun teyit edilmesi halinde, ilgili ölçüm noktasına ait veriler ölçüm hesabına dahil olan diğer sayaçların verilerinin kullanılması suretiyle hesaplanır.
b) İlgili ölçüm noktasına/sayaca ait veriler aynı ölçüm noktasında yer alan analizör, Yük Tevzi Bilgi Sistemi (YTBS), Güç Kalitesi Çözümleyici (GKÇ), SCADA vb. ölçü aletleri/ölçü- kayıt sistemleri verileri kullanılarak tespit edilir. Bahse konu sistemlerin kaydettiği verilerin, sayaç verileri ile değişim oranı dikkate alınarak ilgili ölçüm noktasına/sayaca ait veriler hesaplanır (Örneğin GKÇ de 100 MWh'lik bir ölçüm anında sayaçta 90 MWh'lik ölçüm yer alıyorsa, sayaçta veri olmayan bir periyotta GKÇ'de 100 MWh görüldüğü durumda sayacın eksik periyottaki verisi 90 MWh olarak kabul edilir).
c) İlgili ölçüm noktasına/sayaca ait verilerin tespit edilebilmesi için kullanılacak bir analizör, YTBS, GKÇ, SCADA gibi bir ölçü aleti/ölçü-kayıt sistemi yoksa veya cihazların/sistemlerin ölçüm doğruluğundan şüphe duyuluyor ise, kullanıcının sayaç verisi 30/5/2018 tarihli ve 30436 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin ilgili hükümleri çerçevesinde tespit edilir.
Sayacın hassasiyet sınıfı dışında ölçüm yapması
MADDE 5- (1) Ana sayacın test sonucunun ölçüm yaptığı hassasiyet sınıfı sınırları dışında kalması durumunda; yedek sayacın test sonucu incelenir ve hassasiyet sınıfı sınırları içerisinde ölçüm yapıyor olması halinde yedek sayacın verileri aşağıda belirtilen tarihler dikkate alınarak geçmişe dönük olarak kullanılır:
a) İlgili ölçüm noktasında yer alan analizör, YTBS, GKÇ, SCADA gibi ölçü aletleri/ölçü- kayıt sistemleri verileri de göz önünde bulundurularak, geçmişe dönük ana sayaç verisi ile yedek sayaç verisi kıyaslanır. Ana sayaç verilerinin belirgin şekilde sapma gösterdiği tarih veya sayaçların kaydettiği veriler arasındaki farkın, iki sayacın hassasiyet sınıflarının toplamından daha küçük kaldığı tarih belirlenebiliyorsa, bu tarihe kadar geçmişe dönük düzeltme işlemi yapılır.
b) Ana sayacın hatalı kayıt yapmaya başladığı tarih belirlenemiyorsa ana sayacın son doğruluk testinin yapıldığı tarih ile sayacın değiştirildiği tarihe bakılır, bu iki tarihten güncel olan tarih son işlem tarihi kabul edilerek bu tarihe kadar geçmişe dönük düzeltme işlemi yapılır.
(2) Ana sayaçla birlikte yedek sayacın test sonuçlarının da ölçüm yaptıkları hassasiyet sınıfı sınırları dışında kalması durumunda; ana ve yedek sayaçların test tarihleri ve sayaç değişim tarihleri karşılaştırılır. Bu tarihlerden güncel olan tarihe sahip sayaç seçilerek geçmişe dönük düzeltme yapılır. Yedek sayaç test ya da değişim tarihinin daha güncel olması durumunda ana sayacın son test veya değişim tarihinden yedek sayacın son test veya değişim tarihine kadar olan süre için yedek sayaç verileri doğru kabul edilerek kullanılır. îlgili tarihten sonrası için ise test sonucuna göre hata oranı daha düşük olan sayacın verileri üzerinden hassasiyet sınıfı sınırının dışında kaldığı oranda artırılmak/azaltılmak suretiyle matematiksel hesaplama yapılarak verilerin tespiti sağlanır.
(3) Sayaç muayene raporunun ya da teknik tespit raporunun bir örneği kullanıcıya gönderilir.
Sayaç ve/veya sayaç devresine kullanıcı tarafından müdahale edilmesi
MADDE 6- (1) Kullanıcı mülkiyetindeki bir sayaca/ölçü devresine kullanıcı tarafından müdahale yapılmış ise bu maddenin beşinci fıkrası kapsamında işlem tesis edilir ve sistem kullanım anlaşmasında yer alan cezai işlemler uygulanır. Aşağıda yer alan müdahaleler, bunlarla sınırlı kalmamak kaydıyla, sayaca/ölçü devresine müdahale olarak değerlendirilir.
a) Ana/yedek sayaç ve/veya ölçü devresinin mühürlerine müdahale edilmiş olması.
b) Ana/yedek sayaç ve veya ölçü devresinin nominal çalışma şartlarını bozacak bir etken ile müdahale edilmiş olması.
c) Ana sayaç veya yedek sayaç yazılımına müdahale edilmiş olması.
(2) Ana sayaca veya yedek sayaca ve/veya bunların ölçü devresine müdahale edildiğinin tespit edilmesi durumunda, müdahale zamanı sayacın olay kayıtlarından tespit edilir. Olay kayıtlarından müdahale zamanının tespit edilememesi durumunda merkezde varsa kamera ve ziyaretçi/personel giriş/çıkış bilgileri incelenir, ayrıca kullanıcının bağlantısı bulunan fider veya transformatör merkezinde yer alan analizör, GKÇ, SCADA ve YTBS vb. ölçü aletleri/ölçü- kayıt sistemleri verileri kullanılarak müdahale zamanı tespit edilir ve müdahalenin gerçekleştiği tarih/saatten itibaren müdahale edilmemiş sayacın verileri kullanılır. Müdahale zamanının tespit edilememesi halinde sayaç ve/veya ölçü devresinin son test (muayene), kontrol veya değişiminin yapıldığı tarih/saatlerden güncel olan tarih ve saat müdahale zamanı olarak kabul edilir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında ölçümü etkileyecek şekilde müdahale tespit edilmesi durumunda 4 üncü maddeye göre işlem tesis edilir.
(4) Ana sayaca veya yedek sayaca ve/veya bunların ölçü devresine müdahale edildiğinin, doğru bulgu ve belgelere dayandırılması ve kullanım yerini de içerecek şekilde fotoğraflanması ve ekteki tutanağın tutulması esastır.
(5) Ana sayaca veya yedek sayaca ve/veya bunların ölçü devresine müdahale ettiği tespit edilen kullanıcıların elektrik enerjisi kesilebilir ve bu kullanıcılar için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulabilir. Lisanslı kullanıcılar için ayrıca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna bildirim yapılır.
Geçmişe dönük düzeltme tarihinin belirlenmesi
MADDE 7- (1) Bu Usul ve Esaslar kapsamında geçmişe dönük olarak tespit edilen verilerin kullanılacağı süre, EPÎAŞ tarafından yürütülen uzlaştırma işlemleri hesaplamaları açısından 14/4/2009 tarihli ve 27200 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde belirlenen Geçmişe Dönük Düzeltme Kalemi (GDDK) itiraz süresini, iletim bedellerine ve sistem kullanım ihlallerine ilişkin hesaplamalar açısından ise ilgili mevzuatta yer alan zaman aşımı süresini geçemez.
MADDE 8- Bu Usul ve Esaslar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 9- Bu Usul ve Esaslar hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
----------o----------
