R.Gazete No: 31867
R.G. Tarihi: 15.6.2022
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
KURUL KARARI
Karar No : 11008
Karar Tarihi: 09/06/2022
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 09/06/2022 tarihli toplantısında; aşağıdaki Lisanssız Üretim Kapsamında Yapılmayan Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar'ın kabul edilerek Resmî Gazete'de yayımlanmak üzere Cumhurbaşkanlığına gönderilmesine,
karar verilmiştir.
LİSANSSIZ ÜRETİM KAPSAMINDA YAPILMAYAN ÖDEMELERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Usul ve Esasların amacı, 12/5/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında lisanssız üreticilere yapılması gereken ödemelere ilişkin yükümlülüklerini zamanında ve/veya kısmen ya da tamamen yerine getirmeyen görevli tedarik şirketlerinin tespit edilmesi, söz konusu ödemelerin ilgili mevzuata uygun şekilde yapılabilmesi amacıyla uygulanacak tedbirlerin ve bu tedbirlere ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Usul ve Esaslar, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği'nin 25 nci maddesinin birinci fıkrası, 26 ncı maddesinin altıncı fıkrası, 37 nci maddesinin birinci fıkrası ile 14/4/2009 tarihli ve 27200 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 132/Ç maddesinin onyedinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3- (1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a) Görevli tedarik şirketi: Dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya son kaynak tedariği yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik şirketini,
b) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
c) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
ç) Lisanssız üretici: Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında üretim yapan üretim tesislerini,
d) Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat Hesabı: Bu Usul ve Esaslar kapsamında işlem tesis edilen görevli tedarik şirketinin gün öncesi piyasası ve gün içi piyasasında gerçekleştirdiği işlemler kapsamındaki bloke edilecek net avans alacağının aktarılacağı merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdinde açılan hesabı,
e) LÜY: Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğini,
f) LÜYTOB: LÜY kapsamında ödenecek toplam bedeli,
g) Merkezi uzlaştırma kuruluşu: Piyasa katılımcıları arasında Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında belirlenecek olan mali işlemleri yürütmek üzere kullanılan, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak kurulan merkezi uzlaştırma kuruluşunu,
ğ) Ödeme listesi: Görevli tedarik şirketi tarafından merkezi uzlaştırma kuruluşuna iletilen; ödeme yapılacak lisanssız üretici ve tedarik şirketlerini, lisanssız üreticilere ve tedarik şirketlerine yapılacak ödeme tutarını, lisanssız üreticilere ve tedarik şirketlerine ait IBAN bilgilerini ve merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından talep edilen ihtiyaç duyulacak diğer bilgileri içeren listeyi,
h) Piyasa İşletmecisi: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,
ı) Tedarik şirketi: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin toptan ve/veya perakende satılması, ithalatı, ihracatı ve ticareti faaliyetleri ile iştigal edebilen tüzel kişiyi,
ifade eder.
(2) Bu Usul ve Esaslarda geçmekle birlikte tanımlanmamış diğer ibare ve kısaltmalar, ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
Uygulama kapsamındaki görevli tedarik şirketlerinin tespiti
MADDE 4- (1) Görevli tedarik şirketlerinin, LÜY kapsamında lisanssız üreticilere yapılması gereken ödemeleri zamanında ve/veya kısmen ya da tamamen yerine getirmediğinin Kurum tarafından tespiti halinde, ilgili görevli tedarik şirketi hakkında bu Usul ve Esaslar çerçevesinde işlem tesis edilmesine karar verilebilir. Kurul karan, merkezi uzlaştırma kuruluşu, piyasa işletmecisi ve ilgili görevli tedarik şirketine bildirilir.
Uygulanacak tedbirler
MADDE 5- (1) 4 üncü madde kapsamında hakkında işlem tesis edilmesine karar verilen görevli tedarik şirketinin, lisanssız üreticilere ve ilgili tedarik şirketlerine söz konusu madde kapsamındaki ödemelerin gerçekleştirilmesini teminen 1 yılı geçmemek üzere Kurul tarafından belirlenen süre boyunca;
a) Gün öncesi piyasası ve gün içi piyasasında gerçekleştirdiği işlemler kapsamında net avans alacakları merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından bloke edilir.
b) Satıcı olduğu uzlaştırmaya esas ikili anlaşma bildirimi girmesine izin verilmez, ileriye dönük yapılmış olan satış yönündeki ikili anlaşma bildirimleri iptal edilir ve ilgili taraflara PYS aracılığıyla bilgi verilir.
c) Tedbir uygulanan görevli tedarik şirketinin;
1) Bir dengeden sorumlu grubun dengeden sorumlu tarafı olması durumunda; dengeden sorumlu grup, Kurul karar tarihini takip eden ilk fatura döneminin başından itibaren geçerli olacak şekilde dağıtılır ve bir dengeden sorumlu grubun tarafı olmasına izin verilmez.
2) Bir dengeden sorumlu grupta yer alması durumunda; Kurul karar tarihini takip eden ilk fatura döneminin başından itibaren geçerli olacak şekilde gruptan çıkarılır ve bir dengeden sorumlu grupta yer almasına izin verilmez.
(2) Piyasa işletmecisi ve ilgili görevli tedarik şirketi tarafından uygulama dönemi içerisinde yer alan her bir fatura dönemine ait nihai uzlaştırma bildirimini müteakip en geç fatura son ödeme tarihine kadar merkezi uzlaştırma kuruluşuna LÜYTOB tutar lan bildirilir. Bildirilen LÜYTOB tutarlarının farklı olması halinde piyasa işletmecisi ile görevli tedarik şirketi tarafından bildirilen tutarlardan büyük olan tutar dikkate alınır.
(3) Uygulama dönemi içerisinde yer alan ilgili fatura dönemine ait bloke edilen avans tutarının ikinci fıkrada belirtilen tutardan daha az olması halinde ödemeler sırasıyla;
a) İlgili görevli tedarik şirketinin varsa fatura alacağı da merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından bloke edilerek,
b) (a) bendi kapsamında bloke edilen fatura alacağının da yeterli olmaması halinde eksik tutarın, ilgili görevli tedarik şirketi tarafından merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdindeki Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat Hesabına aktarılarak,
c) (a) ve (b) bentleri kapsamında toplanan tutarın da yeterli olmaması halinde, toplanan tutar toplam ödenmesi gereken tutara oranlanarak
6 ncı madde uyarınca gerçekleştirilir.
(4) Bu Usul ve Esasların yürürlüğe girdiği tarihten sonra görevli tedarik şirketinin geçmişe dönük lisanssız üreticilere yapması gereken ödemelere ilişkin borcu bulunması halinde, söz konusu borçlar ödeninceye kadar bu Usul ve Esasların uygulanmasına devam edilir.
(5) Bu Usul ve Esaslar kapsamında oluşan komisyon ve benzeri giderler tarife hesaplamalarında dikkate alınmaz.
Ödeme süreci
MADDE 6- (1) 4 üncü madde kapsamında hakkında işlem tesis edilmesine karar verilen görevli tedarik şirketi adına merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdinde ayn bir Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat hesabı açılır.
(2) Görevli tedarik şirketinin bu Usul ve Esaslar ile belirlenen süre boyunca ilgili günlere ait net avans alacağı; merkezi uzlaştırma kuruluşunun ilgili mevzuatında belirtilen sıralamaya göre birinci fıkra kapsamında açılan Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat hesabına aktarılarak bloke edilir ve ödenmez.
(3) Bloke edilen tutarlar ilgili diğer mevzuat kapsamındaki teminata ilişkin kontrollerde katılımcının sunmuş olduğu toplam teminat tutan içerisinde dikkate alınmaz.
(4) Uygulama dönemi içerisinde yer alan ilgili fatura dönemi boyunca 5 inci madde kapsamında bloke edilen tutarlar, nihai uzlaştırma bildirimini müteakip sekizinci iş günü ilgili görevli tedarik şirketi tarafından merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirilen ödeme listesi çerçevesinde ilgili lisanssız üreticilerin ve ilgili tedarik şirketlerinin hesaplarına merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından ödenir.
(5) Nakit teminat hesabında bloke edilen tutarlar merkezi uzlaştırma kuruluşunun ilgili mevzuatında yer alan esaslar çerçevesinde nemalandırılır.
(6) Dördüncü fıkra kapsamında yapılan ödemelerden sonra kalan tutar, nema tutan ile birlikte ilgili görevli tedarik şirketinin Teminat Usul ve Esasları kapsamında açılan nakit teminat hesabına aktarılır.
Merkezi uzlaştırma kuruluşunun görev ve sorumlulukları
MADDE 7- (1) Merkezi uzlaştırma kuruluşu;
a) İlgili görevli tedarik şirketleri adına bu Usul ve Esaslar kapsamında ayrı bir teminat hesabı açılmasından,
b) Avans blokesi ve ödeme işlemlerinin zamanında ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesinden,
c) Avans blokesi ve ödeme işlemlerine ilişkin olarak piyasa işletmecisi ve piyasa katılımcıları ile iletişimi sağlayacak olan altyapının kurulması ve kurulan sistemin işletilmesinden,
ç) Tarafların yükümlülüklerini düzenleyen merkezi uzlaştırma kuruluşu-görevli tedarik şirketi anlaşmasının imzalanmasından,
d) Avans blokesi ve ödemelere ilişkin gerçekleşen işlemlerle ilgili olarak piyasa işletmecisinin, ilgili görevli tedarik şirketinin ve Kurumun bilgilendirilmesinden,
e) Bloke edilen avans ve fatura alacak tutarlarının nemalandırılmasından,
f) Görevli tedarik şirketleri tarafından ödenmesi gereken hizmet bedelleri ile ilgili görevli tedarik şirketlerinin bilgilendirilmesinden
sorumludur.
(2) Nemalandırmaya ilişkin usul ve esaslar merkezi uzlaştırma kuruluşunun yasal sorumluluğunda olup; söz konusu nemalandırma işlemi günün piyasa koşullarına göre en iyi gayret gösterilmek suretiyle merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından gerçekleştirilir ve nema tutan ilgili görevli tedarik şirketinin Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat hesabına bir sonraki iş günü aktarılır.
Görevli tedarik şirketlerinin görev ve sorumlulukları
MADDE 8- (1) Bu Usul ve Esaslar kapsamındaki görevli tedarik şirketleri;
a) Nihai uzlaştırma bildirim tarihi itibarıyla LÜYTOB tutarının ve ödeme listesinin merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirilmesinden,
b) Kendisi tarafından bildirilen LÜYTOB tutarı ile piyasa işletmecisi tarafından bildirilen LÜYTOB tutarının farklı olması halinde söz konusu tutarın kontrol edilerek güncellenmesinden,
c) Lisanssız üreticilere ve ilgili tedarik şirketlerine yapılacak ödemelerin bloke edilen avans ve fatura alacak tutarından karşılanamaması halinde eksik tutarın EFT ile merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdindeki Lisanssız Üretici Bloke Nakit Teminat hesabına gönderilmesinden,
ç) Merkezi uzlaştırma kuruluşunda kendi namına, bu Usul ve Esaslar kapsamındaki teminat ve ödemelere ilişkin işlemlerin gerçekleşmesine yönelik olarak teminat ve nakit hesabının zamanında ve doğru şekilde açılmasından,
d) Tarafların yükümlülüklerini düzenleyen merkezi uzlaştırma kuruluşu-görevli tedarik şirketi anlaşmasının imzalanmasından,
e) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan hizmetlere ilişkin olarak kendilerinden talep edilen hizmet bedelinin merkezi uzlaştırma kuruluşuna zamanında ödenmesinden
sorumludur.
(2) Ödeme listesinde yer alan bilgilerin doğruluğundan ilgili görevli tedarik şirketi sorumludur. Ödeme listesinde yer alan bilgilerin hatalı olması nedeniyle ortaya çıkan maliyetlerden ve zararlardan merkezi uzlaştırma kuruluşu sorumlu tutulamaz.
Denetim
MADDE 9- (1) Kurum tarafından, bu Usul ve Esaslar hükümleri doğrultusunda istenen bilgilerin yanlış, eksik veya yanıltıcı olarak verildiğinin saptanması veya hiç bilgi verilmemesi ya da yerinde inceleme imkânının verilmemesi halinde Kanunun 16 ncı maddesi kapsamında ilgili görevli tedarik şirketi hakkında işlem tesis edilir.
Görevli tedarik şirketlerinin uygulamaya ilişkin hazırlık süreci
GEÇİCÎ MADDE 1- (1) Görevli tedarik şirketleri bu Usul ve Esaslar kapsamındaki gerekli tüm tedbirleri, 30/6/2022 tarihine kadar tamamlar.
Yürürlük
MADDE 10- (1) Bu Usul ve Esasların Geçici 1 inci maddesi yayımı tarihinde, diğer maddeleri 1/7/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11- (1) Bu Usul ve Esaslar hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
----------o----------
