R.Gazete No: 32910
R.G. Tarihi: 25.5.2025
İçişleri Bakanlığı (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı)'ndan:
KÖPEKLİ ARAMA TİMİ ÇALIŞMA VE SINAV YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılmasına yönelik faaliyet gösterecek köpekli arama timinin çalışma ve sınav usul ile esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılmasına yönelik faaliyet gösterecek köpekli arama timlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 37 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Arama: Afet ve acil durumlarda afetzede veya kazazedenin yerinin belirlenmesine yönelik yapılan çalışmaları,
b) Başkan: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanını,
c) Başkanlık: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığını,
ç) Birlik müdürlüğü: Afet ve acil durum arama ve kurtarma birlik müdürlüğünü,
d) Daire Başkanı: Afetlere Müdahale Genel Müdürlüğüne bağlı Arama ve Kurtarma Dairesi Başkanını,
e) Daire Başkanlığı: Afetlere Müdahale Genel Müdürlüğüne bağlı Arama ve Kurtarma Dairesi Başkanlığını,
f) Değerlendirmeci: Bu Yönetmelikte belirtilen şartlara sahip ve komisyonca sınavın değerlendirilmesinde görevlendirilen kişileri,
g) Eğitim yeterlilik sınavı: Görev köpeklerinin göreve uygunluk öncesi test edildiği ilk aşama sınavını,
ğ) Eğitim yeterlilik sınavı sertifikası: Belirlenmiş standartlarda yapılan sınav neticesinde başarılı olan köpekli arama timine verilen ve iki yıl geçerliliği bulunan sertifikayı,
h) Görev köpeği: Afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılması amacıyla yerinin tespiti için eğitilmiş ve köpekli arama timi eğitim ve görev yeterlilik sınavını başarı ile tamamlayarak sertifikalandırılmış köpeği,
ı) Görev yeterlilik sınavı: Eğitim yeterlilik sınavını başarı ile tamamladıktan sonra arama faaliyetleri için yetiştirilen köpeklerin sertifikalandırılması amacı ile yapılan sınavı,
i) Görev yeterlilik sınavı sertifikası: Köpekli arama timlerinin afet ve acil durumlarda görev alabilmeleri amacı ile eğitim yeterlilik sınavı ve görev yeterlilik sınavında başarılı olan köpekli arama timine verilen ve iki yıl geçerliliği olan sertifikayı,
j) İl müdürlüğü: İl afet ve acil durum müdürlüğünü,
k) Köpek agresyonu: Dışarıdan hiçbir olumsuz davranış, şiddet, tehdit ve kışkırtıcı bir davranış gelmeden köpeğin herhangi bir varlığa saldırı pozisyonuna girmesini,
l) Köpek eğitmeni: Başkanlık tarafından düzenlenen köpek idarecisi personeline yönelik eğitimleri tamamladıktan sonra eğitmenlik kurslarını başarı ile tamamlamış, sertifikalandırılmış ve aday personele öğreticilik yapmaya hak kazanmış personeli,
m) Köpek idarecisi: Görev köpeğini yönlendirecek düzeyde eğitimi bulunan kişiyi,
n) Köpekli arama: Afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılması amacıyla yerinin tespiti için köpekli arama timleri yeterlilik sertifikasına sahip köpek ile yapılan çalışmaların bütününü,
o) Köpekli arama timi: Afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin aranması için oluşturulan canlı arama, kadavra ve iz takibi köpekleri ile arama faaliyetini gerçekleştiren, köpekli arama timleri yeterlilik sınavı sertifikasına sahip eğitmen ve köpeği,
ö) Köpekli arama timi denetim komisyonu: Daire Başkanlığı onayı ile oluşturulacak köpekli arama timlerinin ve köpekli arama timi sınav komisyonunun denetiminden sorumlu komisyonu,
p) Köpekli arama timi ekipmanı: Köpekli arama timlerinin eğitim ve görev faaliyetlerinde kullanılan araç ve ekipmanı,
r) Köpekli arama timi sertifikası: Daire Başkanlığınca oluşturulan köpekli arama timi çalışma ve sınav komisyonunun açtığı sınavlarda başarılı olan timin akreditasyonunu gösteren sertifikayı,
s) Köpekli arama timi sınav komisyonu: Daire Başkanlığı onayı ile oluşturulacak köpekli arama timi sınav komisyonunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Köpekli Arama Timlerinin Çalışma, Sınav Usul ve Esaslarının Belirlenmesi
Çalışma esasları
MADDE 5- (1) İl müdürlüğü; afet veya acil duruma maruz kalan ya da bulunduğu yer bilinmeyen, durumundan şüphe edilen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılması amacıyla yapılacak arama çalışmalarında yer alacak köpekli arama timlerinin koordinasyonunu sağlar. Köpekli arama çalışmaları Daire Başkanlığı koordinesinde il müdürlüğü sorumluluğunda yürütülür.
(2) Herhangi bir kurum veya sivil toplum kuruluşuna bağlı olmayan köpekli arama timi, il müdürlüğünden gönüllülük eğitimi sertifikasını alarak kaydını yaptırır ve gönüllülük esasına göre çalışır.
(3) Arama çalışmalarına katılacak köpeklere, kimlik belirlemesi için çip takılması zorunludur.
(4) Köpekli arama timlerinin kaydı için, köpekli arama timi sınav komisyonu ve ikamet ettikleri il müdürlükleri tarafından; kimlik, sağlık, eğitim ve görevleri ile ilgili bilgilerinin bulunduğu Ek-1'de örneği bulunan kayıt defteri tutulur.
(5) Köpekli arama timleri, kayıt defteri bilgilerini köpekli arama timi denetim komisyonuna ve bağlı oldukları il müdürlüğüne altı aylık periyodlarda bildirir. Değişiklik meydana gelmesi halinde komisyona ve bağlı oldukları il müdürlüğüne en geç gün içerisinde bildirmekle yükümlüdür. İl müdürlükleri ve komisyon meydana gelen değişiklikleri Daire Başkanlığına on beş gün içerisinde bildirmekle yükümlüdür.
(6) Köpekli arama timi, araç ve ekipmanları ile her an göreve hazır halde bulunur. Köpekli arama timinin araç ve ekipmanları ile göreve hazır halde bulundurulması il müdürlüğü sorumluluğundadır.
(7) Eğitmen, kendisi veya arama köpeğinin görev yapmasına engel bir durum tespit ettiğinde, bu durumu derhal bağlı olduğu il müdürlüğüne bildirir. Köpekli arama timi denetim komisyonu tarafından yapılan denetimlerde, görev köpeğinin ve eğitmeninin göreve devam edemeyecek durumunun bulunması halinde köpekli arama timinin görev yeterlilik sertifikası köpekli arama timi denetim komisyonu tarafından iptal edilerek il müdürlüğüne bildirilir.
(8) Afet ve/veya acil durum hallerinde ihtiyaç duyulması halinde göreve çağırılan köpekli arama timlerinin kabul edilebilir bir mazereti bulunmaksızın üç kez göreve katılmamaları halinde köpekli arama timi denetim komisyonu tarafından görev yeterlilik sertifikaları iptal edilir.
(9) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevli köpek idarecisi, köpek eğitmeni, uzman köpek eğitmeni ve görev köpeklerinin afet ve acil durum hallerinde görevlendirilebilmesi için Başkanlık Köpekli Arama Timleri Görev Yeterlilik Sınavını başarı ile tamamlamaları şartı aranır.
(10) Başkanlık bünyesinde görevli köpekli arama timlerinin afet ve acil durum halleri dışında diğer kamu kurum ve kuruluşlarının çağrısı ile adli vakalara katılmaları halinde, koordinasyon ilgili amir tarafından sağlanır.
Genel esaslar
MADDE 6- (1) Sınavlara giriş için köpeklerin yalnızca afet veya acil duruma maruz kalan, bulunduğu yer bilinmeyen kişi veya kişilerin bulunması ve kurtarılmasına yönelik eğitim alması şartı aranır.
(2) Eğitim ve görev yeterlilik sınavları Daire Başkanlığının belirlediği sınav takvimi ile yılda iki defa yapılır.
(3) Görev yeterlilik sertifikası bulunmayan ya da sertifika geçerlilik tarihi geçmiş köpekli arama timi, afet ve acil durum hallerinde arama çalışmalarına katılamaz.
(4) Gönüllüler de dahil olmak üzere görev yeterlilik sınavını başarı ile tamamlayarak görevde yeterlilik sertifikası bulunan tüm köpekli arama timlerinin kayıtları, iletişim bilgileri bağlı oldukları il müdürlüklerince tutulur. Bilgiler ayrıca Daire Başkanlığına gönderilir.
Değerlendirmeci seçimi
MADDE 7- (1) Değerlendirmeci olmaya istekli Başkanlık bünyesinde görevli personel dilekçe ile Daire Başkanlığına başvurur. Başvuruda aşağıdaki şartlar aranır:
a) Görev köpeğinin ve kendisinin kayıp aramaya ilişkin eğitim programlarına katılmış olduğunu belgelendirmek.
b) Farklı görev köpekleri ile aynı ya da farklı branşlarda en az iki kez köpekli arama timleri görev yeterlilik sınavında başarılı olmak.
c) En az yedi yıl köpekli arama timi kayıp insan arama eğitimi konusunda tecrübe sahibi olduğunu belgelendirmek.
(2) Görev köpeklerinin daha önce sertifikalandırılmamış olması gerekir.
(3) Değerlendirmeci seçimi bu maddede yer alan şartları taşıyan başvuranlar arasından köpekli arama timi denetim komisyonu tarafından yapılır.
Köpekli arama timi sınav komisyonunun oluşumu
MADDE 8- (1) Köpekli arama timi sınav komisyonu, Daire Başkanlığı tarafından kurulur.
(2) Köpekli arama timi sınav komisyonu Daire Başkanı başkanlığında Başkanlık, Emniyet Genel Müdürlüğü, Millî Savunma Bakanlığı (14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel), Kara Kuvvetleri Komutanlığı (657 sayılı Kanuna tabi personel), Jandarma Genel Komutanlığı, Ticaret Bakanlığı ve itfaiye teşkilatı mensupları ile sivil toplum kuruluşları isteklileri arasından seçim yapılarak oluşturulur. Kurulan komisyonda görevli üye sayısı on ikiyi geçemez.
(3) Başkan, gerekli gördüğü hallerde alanında uzman yetkin kişileri komisyona görüş ve değerlendirmeleri için dışarıdan davet edebilir. Başkan tarafından komisyona görüş ve değerlendirmeleri için dışarıdan davet edilen yetkin kişi ve kurumların temsilcilerinin toplantı kararlarında oy hakkı bulunmaz.
(4) Kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylamada eşitlik olması halinde başkanlık yapan üyenin katıldığı tarafın oyu üstün sayılır. Komisyon üyeleri çekimser oy kullanamazlar.
(5) Komisyonun görevlendirilme süresi iki yıldır. Süresi biten komisyon üyeleri ya da farklı üyeler aynı usul ile tekrar görevlendirilebilirler.
(6) Komisyonun sekretarya hizmetlerini Daire Başkanlığınca belirlenen çalışma grubu veya bünyesinde birlik müdürlüğü bulunan il müdürlüğü yapar.
(7) Köpekli arama timi sınav komisyonu Daire Başkanının talimatı ile belirlenen tarihlerde üyelerin katılımı ile yılda en az iki defa toplanır.
Köpekli arama timi sınav komisyonun görevleri
MADDE 9- (1) Köpekli arama timi sınav komisyonunun görevleri şunlardır:
a) Köpekli arama timleri için eğitim yeterlilik sınavı ve görevde yeterlilik sınavlarını açmak, başarılı olanlara Ek-2'de yer alan örneğe uygun sertifika vermek ve araç, gereç ile malzeme standartlarını belirlemek.
b) Gerçekleştirilen sınavların sonlanmasını takip eden on beş gün içerisinde, sınavlara ilişkin görüşlerini rapor halinde köpekli arama timi denetim komisyonuna iletmek.
c) Köpekli arama timlerinden gelen öneri ve şikâyetleri kabul etmek ve köpekli arama timi denetim komisyonuna iletmek.
Sınav
MADDE 10- (1) Köpekli arama timleri eğitim yeterlilik sınavı ve köpekli arama timleri görev yeterlilik sınavı olmak üzere iki aşamadan oluşur.
(2) Köpekli arama timleri görev yeterlilik sınavını geçen köpekli arama timinin almış olduğu sertifika iki yıl süreyle geçerli olup sertifika, bitim tarihinden itibaren açılacak ilk sınava kadar geçerliliği devam eder.
(3) Köpekli arama timleri enkazda canlı arama branşı eğitim yeterlilik ve görev yeterlilik sınavı için belirlenmiş kurallara ait sınav kılavuzu Ek-3'te, doğada canlı arama branşı eğitim yeterlilik ve görev yeterlilik sınavı için belirlenmiş kurallara ait sınav kılavuzu Ek-4'te, iz takip branşı eğitim yeterlilik ve görev yeterlilik sınavı için belirlenmiş kurallara ait sınav kılavuzu Ek-5'te, kadavra arama branşı eğitim yeterlilik ve görev yeterlilik sınavı için belirlenmiş kurallara ait sınav kılavuzu Ek-6'da yer alır.
(4) Sınav sonucunda köpekli arama timleri için düzenlenecek kimlik kartları Ek-7'de yer alır.
Köpekli arama timi denetim komisyonunun oluşumu
MADDE 11- (1) Köpekli arama timi denetim komisyonu Daire Başkanlığı tarafından Daire Başkanı başkanlığında oluşturulur. Köpekli arama timi denetim komisyonu Daire Başkanı başkanlığında; iki Başkanlık personeli, iki birlik müdürü, üç köpek eğitmeni, bir veteriner hekim ve bu konuda değerlendirme yapabilecek bilgi ve tecrübeye sahip Başkanlık personelinden oluşur. Daire Başkanı kararı ile ihtiyaç halinde köpekli arama timi denetim komisyonunda görev alan üyeler değiştirilebilir.
Köpekli arama timi denetim komisyonunun görevleri
MADDE 12- (1) Köpekli arama timi denetim komisyonunun görevleri şunlardır:
a) Değerlendirmeci başvuruları ile ilgili değerlendirmeleri yapmak.
b) Köpekli arama timleri için yapılan eğitim yeterlilik sınavı ve görevde yeterlilik sınavlarını denetlemek.
c) Köpekli arama konusundaki gelişme ve yenilikleri inceleyerek uygulama esasları değişikliklerini Daire Başkanlığına teklif etmek.
ç) Ülkemizde faaliyet gösteren köpekli arama timlerinin çalışmalarında etkinliğin sağlanabilmesi amacıyla kontrol ve denetim yapmak.
d) Köpekli arama timlerinden gelen öneri ve şikayetleri değerlendirmek.
e) Köpekli arama timlerinin yurt dışından aldığı belgelerin standartlara uygunluğunu tespit etmek ve onaylamak.
f) Başkanlık tarafından belirlenen tarihlerde, yılda bir kere görev yeterlilik sertifikasına sahip tüm köpekli arama timlerine yönelik tatbikat düzenlemek.
g) Görev yeterlilik sınavı sertifikasına sahip olan köpeklerin amaçları dışında kullanıldıklarının tespit edilmesi halinde yeterlilik sertifikalarının iptal edilmesini Daire Başkanlığına teklif etmek.
ğ) Köpekli arama timlerine ilişkin uluslararası kurum ve kuruluşlarla olan ilişkilerde sekretarya hizmetini yürütmek.
h) Köpekli arama timlerinin müdahale kapasitesini geliştirmek amacıyla Daire Başkanlığınca belirlenen tarihlerde saha uygulama çalışmaları, bilgi ve tecrübe paylaşım çalışmaları ile tatbikatların düzenlenmesini sağlamak.
ı) Başkanlığın taşra teşkilatında yer alan köpek eğitim merkezlerinin fiziki yapısı ve yeterliliği, görev köpekleri ve eğitmenlerinin sağlık koşullarını denetleyerek Daire Başkanlığına raporlamak.
i) Değerlendirmeci olarak görevlendirilecek personelin başvurularını değerlendirerek personel seçimi yapmak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Sağlık kontrolü
MADDE 13- (1) Görev köpeklerinin rutin sağlık kontrolleri veteriner hekim tarafından altı ayda bir yapılır. Gerektiğinde sağlık konusunda uzman veteriner hekimden ve veteriner fakültesinden tıbbi destek alınabilir.
Ulaşım
MADDE 14- (1) Köpekli arama timlerinin görev ve saha uygulamalarına yönelik ulaşımları, eğitmen ve canlı arama köpeğinin yerlerinin ayrı olduğu özel tasarımlı araçlarla sağlanır. Araç bulunmadığı takdirde köpek nakilleri, köpeğin ebadının iki katı büyüklüğündeki plastik kafeslerle il/birlik müdürlüğünce tahsis edilecek göreve uygun araçlarla sağlanır.
(2) Gönüllü arama köpeği timleri ile gidilecek görevlerde, devlet imkânlarından mümkün olduğu ölçüde faydalandırılır.
(3) Acil ulaşım gerektiren görevlerde, köpekli arama timi nakilleri hava yolu ile yapılır.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 15- (1) Başkanlık, bu Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 16- (1) 31/5/2011 tarihli ve 27950 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Köpekli Arama Timi Çalışma ve Sınav Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Mevzuatta, birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Köpekli Arama Timi Çalışma ve Sınav Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.
Mevcut sınav komisyonu
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmelik ile oluşturulacak sınav komisyonu oluşturuluncaya kadar mevcut komisyon iş ve işlemleri yürütür.
Yürürlük
MADDE 17- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini İçişleri Bakanı yürütür.
NOT: Ekleri için lütfen TIKLAYINIZ.
----------o----------
Değişiklik yapılan Yönetmelik;
DA/7269E.229 (Doğal Afetler Mevzuatı),
XXX/4505E.01 (T.C. Külliyatı) No.lu belgelerdedir.
